بازیگر و موسس موسسه فرهنگی و هنری معلولان آرتافرین، گفت: در حال حاضر در موسسه‌ای مستقر هستیم که متعلق به بهزیستی است و ما به صورت استیجاری در آن‌جا مشغول به فعالیت هستیم از آنجایی که به دلیل نداشتن درآمد توان پرداخت اجاره را نداریم شرایط به گونه ای است که برای تخلیه تحت فشار بهزیستی قرار گرفته ایم.

به گزارش دلفین، سمیره دیناری ۱۱ مرداد ۱۳۶۴ در بندرعباس متولد شد، فارغ التحصیل رشته مهندسی آی تی و کارشناسی ارشد در رشته کارگردانی نمایش است و از سال ۸۴ فعالیت خود را در حوزه تئاتر آغاز کرده. در گفت‌وگویی صمیمی با دیناری از هر دری سخن گفتیم و سعی کردیم تا دغدغه‌های این قشر را انعکاس دهیم. خلاصه‌ای از این گفت‌وگو در ادامه آمده است.

*از خودت و سال‌های آغاز فعالیت‌هایت بگو. خصوصا موسسه آرتافرین.

از سال ۸۴ فعالیت خود را در یک گروه تئاتر معلولان آغاز کردم و توانستم این فعالیت را به طور مداوم ادامه دهم تا زمانی که در جشنواره مختلف منطقه‌ای و بین المللی راه یافتم و موفق به کسب مقام‌های زیادی شدم و با مشوق‌هایی که داشتم، توانستم از سال ۸۹ موسسه فرهنگی هنری معلولان آرتافرین جنوب استان هرمزگان را تاسیس کنم و فعالیتم را به صورت گسترده‌تر ادامه دهم.

این موسسه با هدف ترویج هنر معلولان در جامعه راه اندازی شد و توانست در زمینه های فرهنگی، هنری و آموزشی برای معلولین و افرادی که در محلات آسیپ‌پذیر هستند، فعالیت کند. موسسه آرتافرین ۱۸۰ نفرمددجو توان یاب جسمی و حرکتی را تحت پوشش خود دارد که خدمات توان‌بخشی توان‌یابان و مشاوره‌های فردی وگروهی و دوره‌های آموزشی برای مددجویان گذاشته می‌شود.
همچنین این موسسه در زمینه تئاتر معلولان که یکی از موسسات فعال در استان وکشور محسوب می‌شود و دارای یک گروه تئاتر با سابقه ۱۴ سال فعالیت است که درجشنواره های منطقه ای وکشوری هرساله حضور داشته و مقام‌های زیادی را کسب کرده است.

*از چالش‌هایت در این موسسه نیز برای‌مان بگو.

چالش‌ها و مشکلات فراوانی در موسسه وجود دارد ولی با وجود این مسائل موسسه همیشه فعالیت خودش را انجام داده و خوشبختانه در زمینه هنری هر روز بیشتر از دیروز توانسته موفقیت‌های زیادی را کسب کند. با توجه به نقش ابزار هنر در توانبخشی اجتماعی جشنواره تئاتر معلولان می‌تواند فرصتی برای شناخت توانایی های توان‌خواهان ما باشد که باید به خوبی از آن حمایت شود. در حوزه توان‌بخشی دو مسیر توان‌بخشی فردی و اجتماعی دنبال می‌شود که هنر از جمله ابزاری هست که نقشی مهم در آگاه‌سازی و مشارکت اجتماعی آنها دارد.

بیشترین مشکلات وچالش‌هایی که مابا آن مواجه هستیم تامین نبودن بودجه برای تجهیز و راه اندازی کارگاه‌های هنری آموزشی است که مدنظر داریم.

*موسسه شما در کجا دایر شده است؟

در حال حاضر در موسسه‌ای مستقر هستیم که متعلق به بهزیستی است و ما به صورت استیجاری در آن‌جا مشغول به فعالیت هستیم از آنجایی که به دلیل نداشتن درآمد توان پرداخت اجاره را نداریم شرایط به گونه ای است که برای تخلیه تحت فشار بهزیستی قرار گرفته ایم. در این موسسه در طول سالیان متمادی فعالیت های چشمگیری داشته ایم و با همت خودمان و بدون هیچ کمکی از سوی دولت این مکان را مجهز به امکانات رفاهی کرده‌ایم و این نهایت بی رحمی است که بهزیستی ما را که جامعه هدفش هستیم از آن مجتمع بیرون کند و اسباب ورود دیگری را مهیا سازد.

*مهم‌ترین چالش‌های‌تان در حوزه معلولان چیست؟

سطح پایین تحصیلات آکادمیک تئاتری و سطح پایین توانمندی حرفه‌ای هنرمندان معلول، کمبود مدیرهنری،کارگردان و طراح به عنوان هنرمند مولف در بین هنرمندان معلول، استفاده از هنرمندان معلول موفق در شوراها و کمیته‌های برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و مناسب‌سازی فضاهای فیزیکی از دیگر چالش‌های بسیار مهمی است که تئاتر معلولان با آن مواجه است. اداره فرهنگ و ارشاد در حوزه تئاتر معلولان علاوه بر نگاه به تئاتر صرفا به عنوان یک راه درمانی و سرگرمی، به توسعه نگاه حرفه‌ای که منجر به اشتغال هنرمندان معلول در حوزه تئاتر می شود، بیشتر توجه داشته باشد و همان‌گونه که مجوز‌ها، فرصت‌ها و امتیازات مهم را به سایر هنرمندان اطلاع رسانی می‌کنند، از حوزه تئاتر معلولان نیز مغفول نمانند چرا که اگر قانونی است برای تمامی هنرمندان باید برابر باشد.

*استفاده از هنرمندان معلول موفق آیا اجرایی می‌شود؟

استفاده از هنرمندان معلول موفق در تیم‌های سیاست‌گذاری، مدیریتی، داوری و … رویدادهای هنری ملی و بین‌المللی از دیگر خواسته های معلولان فعال در عرصه هنری تئاتر است که امید داریم با پیگیری‌هایی که از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان داریم بتوانیم به خواسته‌های خود برسیم.

*به عنوان یک بانوی موفق در عرصه هنر چه انتظاراتی از سازمان های دولتی وغیردولتی و انجمن های مردم نهاد و جامعه داری؟

انتظاری که از سازمان‌های دولتی مثل شهرداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان داریم این است که همان‌گونه که همیشه همراه ما بوده‌اند حمایت‌های خود را از جامعه معلولان هنرمند دریغ نکنند و مکانی برای ادامه فعالیت موسسه دراختیارمان قرار دهند چرا که توان پرداخت اجاره را نداریم. ما در این موسسه کلاس‌های هنری شامل بازیگری کودک و بزرگسال، کلاس نقاشی، هویه‌کاری وکلاس زبان انگلیسی کودک به روش نمایشی را با هدف توانمندسازی، خودباوری افراد و تغییرنگرش افراد جامعه برگزار می‌کنیم.

از موفقیت‎‌های گروه تئاتر معلولین آرتافرین هم برای خوانندگان دلفین بگو.

گروه تئاتر معلولین آرتافرین به سرپرستی خودم از سال ۸۴ تا کنون در جشنواره‌های استانی، و تمام دوره‌های جشنواره منطقه‌ای تئاترمعلولین و بین‌المللی شرکت کرده و مقام های زیادی در رتبه‌های برتر و اول و دوم و سوم چون بازیگری،کارگردانی، نویسندگی، موسیقی نمایش، نورپردازی، طراحی لباس نمایش،گریم نمایش را کسب کرده است. درجشنواره های تئاتر معلولان منطقه‌ای و کشوری موفق به کسب مقام دوم و سوم بازیگری، مقام اول طراحی لباس در دو دوره، مقام اول و دوم گروهی موسیقی درجشنواره منطقه‌ای و استانی شدم، همچنین در دو سال متوالی به عنوان جوان برتر استان در حوزه هنر در جشنواره ملی علی اکبر انتخاب شدم و ازسوی مدیران استانی و کشوری سال های متوالی بابت فعال بودن در حوزه هنر و فرهنگ معلولین تقدیر شدم.

*هنر در توانبخشی افراد معلول تا چه حد تاثیر گذار است؟

تاثیر هنر درمان در توانبخشی افراد دارای معلولیت نقش موثری داشته و توانسته به حضور این افراد در جامعه ، اشتغال شان و تغییر نگرش مردم کمک شایانی داشته باشد. تئاتر معلولان ابزار نیست بلکه یک راهبرد است که با هدف شکوفایی استعداد و توانمندی‌های این قشر باید بیشتر به این مقوله پرداخته شود. هنر نیازی است که احتیاج به هیچ دلیل و برهانی ندارد، در واقع از زمانی که زندگی‌ها ماشینی شده و برای رفاه و آسایش از ماشین استفاده می‌کنیم، زندگی‌ها خشن، سرد، بی روح و بدون عواطف و احساسات شده و هنر است که می‌تواند این وضعیت را تلطیف کند و نقش بسزایی در زندگی بشر داشته باشد. می‌توان پیشینه هنر تئاتر را در نمایش‌های سنتی و انتقال آداب و رسوم عنوان کرد و گفت: هنر وسیله ای برای آموزش و روان درمانی است و نقش مهمی را در این زمینه اجرا می‌کند. رکن اصلی تئاتر معلولان، توانمندی بازیگران معلول در اجرای نقش‌های محوله است، معلولان در اجرای این نقش‌ها می‌توانند به خودباوری برسند و تخلیه بروز احساساتشان را داشته باشند، به این دلیل هنر درمانی را در کنار توانبخشی و با هدف توانمندسازی مورد توجه قرار داده‌ایم.

*وظیفه شما به عنوان سرپرست این گروه چیست؟

وظیفه ما بسترسازی برای انعکاس توانمندی‌های این افراد بوده است و اینکه قابلیت‌های افراد معلول به جامعه شناسانده شود و بتوانیم تغییر نگرش را ایجاد کنیم. جامعه باید بداند که همه افراد معلول علی‌رغم محدودیت هایی که دارند می‌توانند در عرصه فرهنگ و هنر مثل سایر عرصه‌های زندگیشان فعال و مثمر ثمر باشند. ما برای کاربردی کردن هنر فقط به تئاتر بسنده نکرده‌ایم از همین رو سعی داشتیم در سایر هنرها نیز فعالیت داشته باشیم، اما تئاتر نقش موثری داشته و بیشتر از همه فنون هنر توانسته مثمر ثمر واقع شود.

*در پایان آیا از وضعیت معلولان هنرمندان در کشورهای دیگر نیز اطلاعی داری؟

باید دست به مقایسه و مقارنه بزنیم و ببینیم کشورهای دیگر در یک حوزه مثلاً معلولیت طی چند دهه اخیر چه اقداماتی را در راستای موفقیت انجام داده‌اند؛ به عنوان نمونه کشوری همچون سوئد و نروژ برای ارتقای ذهنی و حساسیت‌زایی نسبت به موضوع معلولیت توانسته از رسانه‌های گروهی و جمعی بسیار بهره گیرد و همچنین با استفاده از تکنولوژی روز، ساختارهای فیزیکی را به گونه‌ای تعبیه کرده که اساساً معلولیت به عنوان یک مانع در جامعه‌شان محسوب نشود. در مجموع برای تغییر نگاه جامعه به افراد معلول و چگونگی پذیرش آن‌ها نیاز به فرهنگ‌سازی گسترده‌ای وجود دارد که نهادهای متولی باید این مهم را در سرلوحه فعالیت‌های خود قرار دهند. ناگفته نماند سایر افراد جامعه نیز با تغییر نگاه و ارتباط صحیح با افراد دارای معلولیت می‌توانند در این فرهنگ‌سازی نقش به سزایی ایفا کنند.

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.

گفتگو: افسانه سالاری

  • نویسنده : 1007