به گزارش دلفین بافتهای ناکارآمد شهری پهنههايی از شهر هستندکه در مقايسه با ساير پهنهها از جريان توسعه عقب افتاده، از چرخه تکاملی حيات جدا شده و به کانون مشکلات و نارسايیها درآمدهاند. اين بافتها درصد بالايی از جمعيت شهری را در خود جاي دادهاند و در عين حال از ظرفيتها و قابليتهای نهفته بسياری برای توسعه درون شهری برخوردارند. اما پرداختن به بافتهای ناکارآمد شهرها و برنامهريزی برای آنها، جدا از پرداختن به واقعيتهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیست و مستلزم برنامهريزیدقيق، جامع و واقع گرايانه است.
در سالهاي اخير بازآفريني شهری به عنوان رويکردی جديد براي بهسازی و نوسازی اين بافتها مطرح شده است. برای بررسی جزییات بیشتر موضوع گفتوگویی تلفنی را با «آرش رضایی» مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان ترتیب دادیم تا به شفاف سازی در این باره بپردازیم.
*۹ شهر و ۳۶۵ هزار نفر جمعیت
رضایی در خصوص وضعیت بافتهای ناکارامد شهری در استان هرمزگان و شهر بندرعباس، اذعان داشت: با استناد به تكليف بند الف ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر تدوين برنامه بازآفرينی، در قالب مطالعات مصوب ستاد ملی بازآفرينی پايدار و ارتقا سرانهها و شاخصهاي كالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی؛ تعداد ۹ شهر استان هرمزگان در مساحتی بالغ بر چهار هزار و ۲۶۴ هكتار و جمعيتی معادل ۳۶۵ هزار و ۶۰۸ نفر در بافت ناكارآمد زندگی میکنند.
*تا ۱۴۰۰
رضایی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به اینکه استان هرمزگان نیز همانند سایر استانها دارای بافت تاریخی، فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی است، افزود: محدودهای ناكارآمد شامل۱۵۶ هكتار بافت ارزشمند تاريخی، یک هزار و ۷۰۰ هكتار سكونتگاه غيررسمی و دو هزار و ۳۹۰ هكتار بافت فرسوده ميانی است که موفق شدهایم كل محلات ناكارآمد را شناسايی کنیم و امید است تا سال ۱۴۰۰ طبق برنامه ششم توسعه، ۴۱ محله را ساماندهی کنیم.
*محله محوری
وی با اشاره به اینکه برنامه بازآفريني اين محدودهها با نگاه محله محوری در حوزه تأمين خدمات روبنايی و زيربنايی، نوسازی مسكن و فعاليتهاي اجتماعی- فرهنگی در حال پيگيری است، تشریح کرد: با توجه به اهمیت موضوع بافت فرسوده در سطح کشور، حل مسائل مربوط به بافتهای فرسوده شهری جز مهمترین برنامههای دولت و وزارت راه و شهرسازی است.
رضایی ادامه داد: با تصویب قانون حمایت از احیا، بهسازی و بازسازی بافتهای فرسوده و ناکار آمد شهری در سال ۱۳۸۹ و مطابق ماده ۱۶ این قانون تهیه سند ملی راهبردی احیا، بهسازی، نوسازی و توانمند سازی بافت های فرسوده و نا کارآمد شهری، گامی مهم در راستای بهبود وضعیت بافتهای فرسوده برداشته شد.
*موقعيت جغرافيايي ويژه
مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان با بیان اینکه شهر بندرعباس به دليل موقعيت جغرافيايی ويژهاش دارای بزرگترين بندرهای دريايی و بيشترين تبادل كالای ايران با خارج از كشور است، خاطرنشان کرد: وجود منابع گاز، استقرار صنايع سنگين، همجواری با جزيره قشم و منطقه آزاد تجاری- صنعتی آن و وجود پايگاههای نظامی و بالاخره مركزيت سياسی استان هرمزگان، به شهر بندرعباس اهميت ويژهای در سطح ملی و منطقهای بخشيده است.
*سکونتگاههای غیررسمی
وی گفت: شهر بندرعباس اين جايگاه را در مدت چهار دهه كسب كرده و جمعيت آن از ۳۵ هزار نفر در سال ۱۳۴۵ به ۵۲۶ هزار نفر در سال ۱۳۹۵ رسيده؛ اين رشد شتابان به همراه كاستیهای برنامهريزیهای توسعه مسكن و شهری، باعث ايجاد و گسترش تدريجی اسكان غيررسمی شده است.
رضایی با اعلام اینکه بنا بر اطلاعات جمعآوری شده توسط مشاوران بالغ بر ۴۳ درصد شهر بندرعباس در بافتهای فرسوده و سكونتگاههای غيررسمیي اسكان يافتهاند، بیان کرد: فشردگی بيشتر جمعيت در پهنههای اسكان غيررسمی نسبت به كل شهر، سبب ناکافی بودن خدمات شهری-محلهای از قبیل پارک، زمین بازی، کتابخانه، درمانگاه، مسجد و خانه محله امکان تعاملات اجتماعی ساکنان را کاهش داده و سطح کیفی سکونت را نیز تقلیل میدهد و علت عدم رضایت ساکنان از محیط و محله سکونت علاوه بر ناپایداری و ناکارآمدی قلمرو خصوصی، ضعف کارکردی عرصه عمومی محله نیز است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان در خصوص پراکندگی گونههای مختلف بافتهای ناکارآمد شهری در شهر اینگونه اذعان داشت: شهر بندرعباس مساحتی حدود هفت هزار هكتار را داراست و یک هزار و ۳۷۲ هكتار بافت فرسوده و یک هزار و ۷۰۰ هكتار سكونتگاه غيررسمی مجموعا سه هزار و ۷۲ هكتار بافت ناكارآمد شهر بندرعباس است.
*کمبود زیرساختها
وی تصریح کرد: همچنين کمبود زیرساختها، شبکه تاسیسات شهری و نامناسب بودن محیط شهری از دیگر مولفههای ساختاری بافتهای فرسوده است که نارسایی شبکه تاسیسات شهری، کمبود امکانات لازم در محیط شهری و ناکارآمدی زیرساختها باعث ضعف کارکرد و بروز مسائل عدیدهای برای ساکنان این محلات و نواحی شده است.
رضایی در پایان اضافه کرد: رفع نابسامانیهای موجود و ارتقای کیفی و کمی شرایط زیست محیطی، مستلزم برنامهریزی و تهیه و تدوین و ساماندهی توسعه پایدار شهری و بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده و اجرا و نظارت صحیح این برنامهها در این مناطق و استفاده بهینه از مشارکت مردمی است تا در نهایت منجر به ارتقا کیفیت زندگی ساکنین شده و تهدیدات موجود در این محدوده به فرصت هایی اساسی و مهم در راستای نوسازی و احیاي بافتهای ناكارآمد تبدیل شود.
این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است
گفتگو: افسانه سالاری
- نویسنده : 1008
Saturday, 20 April , 2024