مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان از برنامه ریزی برای ساماندهی بافت های فرسوده در هرمزگان خبر داد و گفت: تا سال 1400 طبق برنامه ششم توسعه 41 محله را بازسازی می کنیم.

به گزارش دلفین بافت‌های ناکارآمد شهری پهنه‌هايی از شهر هستندکه در مقايسه با ساير پهنه‌ها از جريان توسعه عقب افتاده، از چرخه تکاملی حيات جدا شده و به کانون مشکلات و نارسايی‌ها درآمده‌اند. اين بافت‌ها درصد بالايی از جمعيت شهری را در خود جاي داده‌اند و در عين حال از ظرفيت‌ها و قابليت‌های نهفته بسياری برای توسعه‌ درون شهری برخوردارند. اما پرداختن به بافت‌های ناکارآمد شهرها و برنامه‌ريزی برای آ‌ن‌ها، جدا از پرداختن به واقعيت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیست و مستلزم برنامه‌ريزیدقيق، جامع و واقع گرايانه است.
در سال‌هاي اخير بازآفريني شهری به عنوان رويکردی جديد براي به‌سازی و نوسازی اين بافت‌ها مطرح شده است. برای بررسی جزییات بیشتر موضوع گفت‌وگویی تلفنی را با «آرش رضایی» مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان ترتیب دادیم تا به شفاف سازی در این باره بپردازیم.
*۹ شهر و ۳۶۵ هزار نفر جمعیت
رضایی در خصوص وضعیت بافت‌های ناکارامد شهری در استان هرمزگان و شهر بندرعباس، اذعان داشت: با استناد به تكليف بند الف ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر تدوين برنامه بازآفرينی، در قالب مطالعات مصوب ستاد ملی بازآفرينی پايدار و ارتقا سرانه‌ها و شاخص‌هاي كالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی؛ تعداد ۹ شهر استان هرمزگان در مساحتی بالغ بر چهار هزار و ۲۶۴ هكتار و جمعيتی معادل ۳۶۵ هزار و ۶۰۸ نفر در بافت ناكارآمد زندگی می‌کنند.
*تا ۱۴۰۰
رضایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به این‌که استان هرمزگان نیز همانند سایر استان‌ها دارای بافت تاریخی، فرسوده و سکونت‌گاه‌های غیررسمی است، افزود: محدود‌ه‌ای ناكارآمد شامل۱۵۶ هكتار بافت ارزشمند تاريخی، یک هزار و ۷۰۰ هكتار سكونت‌گاه غيررسمی و دو هزار و ۳۹۰ هكتار بافت فرسوده ميانی است که موفق شده‌ایم كل محلات ناكارآمد را شناسايی کنیم و امید است تا سال ۱۴۰۰ طبق برنامه ششم توسعه، ۴۱ محله را ساماندهی کنیم.
*محله محوری
وی با اشاره به اینکه برنامه بازآفريني اين محدوده‌ها با نگاه محله محوری در حوزه تأمين خدمات روبنايی و زيربنايی، نوسازی مسكن و فعاليت‌هاي اجتماعی- فرهنگی در حال پيگيری است، تشریح کرد: با توجه به اهمیت موضوع بافت فرسوده در سطح کشور، حل مسائل مربوط به بافت‌های فرسوده شهری جز مهمترین برنامه‌های دولت و وزارت راه و شهرسازی است.
رضایی ادامه داد: با تصویب قانون حمایت از احیا، به‌سازی و بازسازی بافت‌های فرسوده و ناکار آمد شهری در سال ۱۳۸۹ و مطابق ماده ۱۶ این قانون تهیه سند ملی راهبردی احیا، بهسازی، نوسازی و توانمند سازی بافت های فرسوده و نا کارآمد شهری، گامی مهم در راستای بهبود وضعیت بافت‌های فرسوده برداشته شد.
*موقعيت جغرافيايي ويژه
مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان با بیان اینکه شهر بندرعباس به دليل موقعيت جغرافيايی ويژه‌اش دارای بزرگترين بندرهای دريايی و بيشترين تبادل كالای ايران با خارج از كشور است، خاطرنشان کرد: وجود منابع گاز، استقرار صنايع سنگين، همجواری با جزيره قشم و منطقه آزاد تجاری- صنعتی آن و وجود پايگاه‌های نظامی و بالاخره مركزيت سياسی استان هرمزگان، به شهر بندرعباس اهميت ويژه‌ای در سطح ملی و منطقه‌ای بخشيده است.
*سکونت‌گاه‌های غیررسمی
وی گفت: شهر بندرعباس اين جايگاه را در مدت چهار دهه كسب كرده و جمعيت آن از ۳۵ هزار نفر در سال ۱۳۴۵ به ۵۲۶ هزار نفر در سال ۱۳۹۵ رسيده؛ اين رشد شتابان به همراه كاستی‌های برنامه‌ريزی‌های توسعه مسكن و شهری، باعث ايجاد و گسترش تدريجی اسكان غيررسمی شده است.
رضایی با اعلام اینکه بنا بر اطلاعات جمع‌آوری شده توسط مشاوران بالغ بر ۴۳ درصد شهر بندرعباس در بافت‌های فرسوده و سكونت‌گاه‌های غيررسمیي اسكان يافته‌اند، بیان کرد: فشردگی بيشتر جمعيت در پهنه‌های اسكان غيررسمی نسبت به كل شهر، سبب ناکافی بودن خدمات شهری-محله‌ای از قبیل پارک، زمین بازی‌، کتاب‌خانه، درمانگاه‌، مسجد و خانه محله امکان تعاملات اجتماعی ساکنان را کاهش داده و سطح کیفی سکونت را نیز تقلیل می‌دهد و علت عدم رضایت ساکنان از محیط و محله سکونت علاوه بر ناپایداری و ناکارآمدی قلمرو خصوصی‌، ضعف کارکردی عرصه عمومی محله نیز است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان در خصوص پراکندگی گونه‌های مختلف بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر این‌گونه اذعان داشت: شهر بندرعباس مساحتی حدود هفت هزار هكتار را داراست و یک هزار و ۳۷۲ هكتار بافت فرسوده و یک هزار و ۷۰۰ هكتار سكونت‌گاه غيررسمی مجموعا سه هزار و ۷۲ هكتار بافت ناكارآمد شهر بندرعباس است.

*کمبود زیرساخت‌ها

وی تصریح کرد: همچنين کمبود زیرساخت‌ها، شبکه تاسیسات شهری و نامناسب بودن محیط شهری از دیگر مولفه‌های ساختاری بافت‌های فرسوده است که نارسایی شبکه تاسیسات شهری‌، کمبود امکانات لازم در محیط شهری و ناکارآمدی زیرساخت‌ها باعث ضعف کارکرد و بروز مسائل عدیده‌ای برای ساکنان این محلات و نواحی شده است.
رضایی در پایان اضافه کرد: رفع نابسامانی‌های موجود و ارتقای کیفی و کمی شرایط زیست محیطی، مستلزم برنامه‌ریزی و تهیه و تدوین و ساماندهی توسعه پایدار شهری و بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده و اجرا و نظارت صحیح این برنامه‌ها در این مناطق و استفاده بهینه از مشارکت مردمی است تا در نهایت منجر به ارتقا کیفیت زندگی ساکنین شده و تهدیدات موجود در این محدوده به فرصت هایی اساسی و مهم در راستای نوسازی و احیاي بافت‌های ناكارآمد تبدیل شود.

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است

گفتگو: افسانه سالاری

  • نویسنده : 1008