به گزارش دلفین، این روزها سرعت ماشین طلاق در کشور رو به افزایش است و هرمزگان هم از این قاعده مستثنا نیست. برای بررسی عوامل افزایش این معضل اجتماعی در استان به سراغ «بیژن خشنود» استاد دانشگاه و جامعه‌شناس هرمزگانی رفتیم و دراین‌باره به گپ‌وگفت پرداختیم که خلاصه‌ای از آن را در ادامه می‌خوانید.
جناب خشنود در مورد دلایل اولیه جدایی زوجین و راهکارهای جلوگیری از طلاق برایمان بگویید؟
در وهله‌ی نخست باید بپرسیم که فردی که در سن ازدواج قرار گرفته است، آیا از شخصیت خود به‌خوبی شناخت دارد که بتواند شخصیت طرف مقابل را بشناسد و فردی که روحیات و تمایلات خود را نمی‌شناسد نمی‌تواند به درک صحیحی از طرف مقابل برسد. انتخاب‌ها نباید بر اساس ظاهر باشد و این موضوعات را باید مشاوران به افراد متذکر شوند.
وضعیت ارائه‌ی خدمات مشاوره‌ا‌ی خانواده در استان به چه نحو است؟
در هرمزگان باید بازتعریفی از مسئله مشاوره صورت گیرد. در جغرافیای ما زمانی مشاوره اتفاق می‌افتد که فرد به یک چالش برمی‌خورد؛ یعنی اتفاق افتاده است و فرد در مشکلات غرق شده و بعد می‌خواهد به مشاور رجوع کند؛ درصورتی‌که زمان صحیح مشاوره قبل از شروع فرایند ازدواج است چراکه همواره پیشگیری بهتر از درمان خواهد بود. زمانی که دو نفر قصد ازدواج دارند حتماً باید دستورالعملی وجود داشته باشد تا افراد آگاهی‌های مربوط به ازدواج را کسب کنند.
نقش مدارس و آموزش‌وپرورش در این زمینه چه می‌تواند باشد؟
توصیه می‌کنم مدیران دبیرستان‌ها مشاوران را دعوت کنند تا به‌صورت فوق‌برنامه کلاس‌های آموزشی برای دانش‌آموزان ترتیب دهند چراکه مسئله مشاوره در استان نیازمند بازتعریفی جدی است.
نه‌تنها در نگاه دانش‌آموزان که در سطح خانواده نیز باید تغییرات ویژه‌ای اتفاق بیافتد!
دقیقاً به همین صورت است. در مواردی ازدواج از دید خانواده‌ها برای رفع تکلیف صورت می‌گیرد. این در حالی است که خانواده‌ها باید درک کنند که همان‌طور که اگر غذای باکیفیت نخوریم دچار مشکل و زخم معده می‌شویم، ازدواج نامناسب نیز زندگی ما شدیداً تحت تأثیر قرار می‌دهد و نمی‌شود چشم‌بسته ازدواج کرد.
بحث نیازهای جنسی و غریزه در ازدواج چقدر مطرح است؟
نیاز جنسی غریزه‌ای است که خداوند در وجود انسان قرار داده است؛ مثل غذا خوردن آب خوردن، مثل نیاز به هوا، نیاز به پوشاک و… . اگر رابطه جنسی باکیفیت نباشد منجر به عدم تفاهم جنسی زوجین می‌شود. وقتی رابطه‌ی مطلوبی وجود ندارد بحث خیانت پیش می‌آید و احتمال وقوع آن بالا می‌رود.
در وضعیت کنونی بیشترین عوامل طلاق در استان چیست؟
اگر این سؤال پنج سال پیش مطرح می‌شد، علت اصلی طلاق اعتیاد عنوان می‌شد؛ اما امروز به ترتیب اولویت عدم تفاهم جنسی اولین عامل جدایی زوجین است. مثلاً فرض کنید یک آقا و یک خانم مشکل عدم تفاهم جنسی دارند باید به یک دکتر متخصص سکس‌تراپی مراجعه کنند که در استان چنین پزشکی وجود ندارد. شاید افرادی باشند که در این زمینه بتوانند اظهارنظر کنند یا صاحب‌نظر باشند اما به‌صورت رسمی کلینیکی وجود ندارد.
بعدازآن مسائل اقتصادی این روزها واقعاً در جدایی زوج‌ها مؤثر است. مشکلات ناشی از معضلات اقتصادی به دلایل مختلف ازجمله شیوع کرونا و بحث تحریم‌ها به وجود آمده که مشکلات را در خانواده‌ها سرریز کرده و به‌صورت پایه‌ای بحث بیکاری یکی از مهم‌ترین دلایل طلاق است که از مشکلات اقتصادی نشات می‌گیرد. حتی بخشی از طلاق‌ها ناشی از درامد ناکافی خانواده است.
اما از نبود مهارت‌های ارتباط‌گیری زوجین نیز نباید به‌سادگی گذشت. اگر امید به زندگی را ۷۵ سال برای هر فرد در نظر بگیریم برفرض اینکه یک خانم و آقا در سن ۲۵ سالگی ازدواج کنند؛ این دو نفر قرار است دست‌کم ۵۰ سال را در کنار هم بگذرانند که قدم گذاشتن در راهی ۵۰ ساله نیازمند مهارت‌آموزی دقیق است. اگر آمار آسیب‌های اجتماعی به‌سرعت بالا می‌رود به‌این‌علت است که افراد دوره‌های آموزشی لازم برای ازدواج را نگذرانده‌اند.
در هرمزگان چند درصد از ازدواج‌ها به طلاق می‌انجامد؟
به‌طورکلی در هرمزگان به ازای هر چهار ازدواج یک طلاق اتفاق می‌افتد و ما استان پانزدهم در آمار طلاق هستیم.
بنا بر بررسی‌های شما طلاق بیشتر در چه سنی و طبقه‌ی اجتماعی اتفاق می‌افتد؟
تقریباً در استان هرمزگان عمر ازدواج‌ها به پنج سال رسیده. میانگین‌ها ممکن است بالاتر باشد اما تقریباً همان پنج سال اول زندگی منجر به طلاق می‌شود و در این مورد با میانگین کشوری هم‌تراز هستیم. در مورد طبقه‌های اجتماعی نیز در گذشته طبقه محروم که با اعتیاد سروکار داشتند، بیشتر طعم تلخ طلاق را می‌چشیدند اما در وضعیتی که عدم تفاوت جنسی و خیانت به‌عنوان عوامل اصلی طلاق مطرح هستند امروز در طبقه متوسط و افراد تحصیل‌کرده همچون وکلا، اساتید دانشگاه، پزشکان و اقشاری ازاین‌دست میزان طلاق بسیار اوج گرفته است که در این موضوع اعتیاد را عوامل مؤثر بعدی در طلاق رسانده است.
گفت و گوی اختصاصی : پدرام مجیدی
این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.
- نویسنده : ۱۰۰۷
Thursday, 18 April , 2024