اشاره:
۴ ژانویه مصادف با ۱۴ دیماه روز جهاني خط بريل نامگذاری شده است. علت نامگذاری این روز به «لوئی بریل» مخترع سیستم نوشتن و خواندن ویژه نابینایان بازمیگردد. در آستانهی این روز با «ریحانه زحمتکش» سرپرست واحد آموزشی گروه نابینایان و کمبینایان مجتمع امید بندرعباس گفتوگویی اختصاصی را ترتیب دادیم و وی به معرفی مجتمع آموزشی امید پرداخت و گفت: مجتمع امید برای گروههای کمتوان ذهنی است و چون تعداد آسیب دیدگان بینایی در بندرعباس کم بود، این بخش هم ضمیمهی این مجتمع شد.
وی اظهار داشت: امسال بخش نابینایان و کمبینایان شامل ۴۱ دانشآموز دختر و پسر نابینا در ۷ کلاس با ۷ معلم است که آموزش از پایهی آمادگی تا کلاس ششم را شامل میشود و بعدازآن دانشآموزان میتوانند وارد مدارس عادی شوند و بدون هیچ مشکلی در کنار دانشآموزان دیگر درس بخوانند.
توصیهای برای کودکان کمبینا و نابینا
زحمتکش تاکید کرد: البته در پی اجرای طرح تلفیقی، مدارسی تعبیه شده تا بچههای کمبینا و نابینا بتوانند از همان ابتدا به مدارس عادی بروند اما پیشنهاد ما برای بچههای نابینا این است که حداقل دوره آمادگی و اول دبستان را در این مجتمع بگذرانند تا حس لامسه آنها تقویت شود و خط بریل را بهخوبی یاد بگیرند و بعد اگر مایل بودند به مدارس عادی بروند یا در همین مجتمع تا سال ششم ابتدایی را بگذرانند.
از وی درباره چگونگی ورود به این شغل پرسیدیم که پاسخ داد: من سال ۱۳۷۷ در رشته تربیتمعلم کودکان استثنایی گروه آسیبدیده بینایی در تهران پذیرفته شدم و بعد برای سه سال در روستا طرح گذراندم و در سال ۱۳۸۱ به بندرعباس منتقل شدم و از همان زمان در مجتمع آموزشی امید در حال خدمت هستم و اکنون بهعنوان سرپرست بخش آموزش واحد نابینایان، نظارت بر آموزش معلمان و دانشآموزان و ارائه راهکار برای بهتر شدن شرایط تدریس فعالیت میکنم.
سختیهای کار با نابینایان
سرپرست واحد آموزشی گروه نابینایان و کمبینایان مجتمع امید دربارهی سختیهای کار در این بخش بیان داشت: ازنظر من هر شاخه و رشتهای سختیهای خاص خود را دارد اما همهچیز به نوع نگاه انسان بستگی دارد، اگر بخواهم کلیشهوار صحبت نکنم، باید بگویم این کار هم مانند تمامکارهای دیگر سختیهای زیادی دارد بهخصوص آموزش خط بریل به دانشآموزانی که چند معلولیتی هستند، اما من عاشقانه بچهها و کار کردن با آنها را دوست دارم و طی این سالها هیچگاه نشده است که از انتخابم پشیمان شوم.
بی خبری بسیاری از خانوادهها
وی ادامه داد: بسیاری از خانوادهها از وجود چنین مجتمعی در استان بیخبرند و فرزندشان را در انزوا حبس یا سعی میکنند بهاجبار از همان ابتدا در کنار دانشآموزان سالم قرار دهند که در هر دو صورت به کودک ضربهی بدی وارد میشود.
زحمتکش گفت: مشکل بسیاری از خانوادهها اسم استثنایی این مدرسه است که ما جلسات متعدد مشاوره برایشان برگزار میکنیم تا قانع شوند که کودکانشان به مجتمع ما بفرستند.
دانشآموزانم دوستانم هستند
وی به تشریح رابطهاش با شاگردانش پرداخت و گفت: روابط من با شاگردهایم فراتر از معلم و دانشآموز است آنها دوستهای صمیمی من هستند و من سعی میکنم ارتباطم را با آنها حفظ کنم؛ خوشبختانه همهی دانشآموختگان این مرکز اکنون به درجات و جایگاههای فوقالعادهای رسیدهاند؛ برای مثال بعضی از شاگردانم اکنون در مقطع دکترا مشغول به تحصیل هستند بنابراین بهجرئت میتوانم بگویم گاهی بهره هوشی یک فرد نابینا یا کمبینا از یک فرد عادی هم بالاتر است و فقط باید استعداد و توانایی آنها در سن کم شناخته و پرورش داده شود.
تقویت اعتمادبهنفس
وی گفت: در حوزه شناخت و پرورش مهارتهای موسیقیایی یکی از کارهایی که انجام میدهم این است که زمانی که معلمها مشغول تدریس هستند، پشت کلاس میایستم و به صدای بچهها گوش میدهم ببینم کدامشان مهارت خوانندگی یا گویندگی دارند و بعد از آنها در مراسم مختلف استفاده میکنیم که این کار باعث بالا رفتن اعتمادبهنفسشان هم میشود.
شهر نامهربان با نابینایان
سرپرست واحد آموزشی گروه نابینایان و کمبینایان مجتمع امید به یکی دیگر از مشکلات نابینایان اشاره کرد و گفت: در خصوص فضای شهری هنوز کمبودهای بسیاری برای این قشر وجود دارد، برای مثال سنگفرشها و خطوط مخصوص نابینایان در شهر بندرعباس مشکل دارد، یعنی فرد نابینا بعد از طی مسیر، ممکن است در انتها به یک تیر برق برخورد کند.
نبود مدرسه مستقل
وی افزود: مشکل دیگر نبود مدرسهای مستقل بهعنوان مدرسه نابینایان در استان است؛ همگروه بودن بچههای دارای آسیبدیدگی بینایی با چند معلولیتی، محدودیتهای خاصی را ایجاد میکند، خواستهی من در شرایط فعلی تخصیص مدرسهای مستقل برای دانشآموزان آسیبدیدهی بینایی است که بتوانیم بهصورت مجزا با آنها کارکنیم و محیط را برای یادگیری بیشتر آنها مناسبسازی و بتوانیم شرایط انجام ورزشهای مختلف را فراهم کنیم.
مصائب تدریس به نابینایان در شرایط کرونا
زحمتکش گفت: پیش از شیوع کرونا دانشآموزان ما هم مثل باقی دانشآموزان و در همان ساعت مشخص به مدرسه میآمدند اما اکنونکه به دلیل شیوع بیماری کرونا مدارس مجازی شده کار ما با سختیهای زیادی روبهرو است؛ بهخصوص برای دوره آمادگی که هنوز حس لامسه آنها تقویت نشده و نیاز به کار بیشتری است.
وی اضافه کرد: اکنون در کنار پیامرسان داخلی شاد از برنامههای دیگر که مناسب نابینایان باشد، استفاده میکنیم چون برنامه شاد هنوز فضاسازی مناسبی برای افراد نابینا انجام نداده و این آموزش با کمک والدین پیش میرود.
دوره طلایی آموزش
وی دوره طلایی برای آموزش برخی امور به یک فرد نابینا را چهار تا هشت ماهگی عنوان کرد و افزود: متأسفانه در آن زمان معمولاً خانوادهها در شوک این اتفاق هستند و توجهی به اهمیت دوره طلایی ندارند بنابراین کودک با تأخیر چندساله وارد مدرسه میشود و بیشتر مشکل ما دقیقاً همین است که دانشآموزان نابینا بدون هیچ آگاهی وارد دوره آمادگی میشوند و این موضوع کار را مشکل میکند.
زحمتکش تصریح کرد: آگاهسازی باید از همان زمان تولد شروع شود و سازمانهایی همچون علوم پزشکی، بهزیستی و امور استثنایی باهم هماهنگ شوند که نوزادی که با آسیبدیدگی بینایی متولد میشود از همان ابتدا به مراکز مربوطه فرستاده شود تا با انجام امور مشاوره ذهن بچه و والدین آمادهی این موضوع شود.
گفت و گوی اختصاصی: هستی سلطانی
- نویسنده : 1008
Friday, 29 March , 2024