دسترسی ها

به گزارش دلفین، ماهیگیری به‌وسیله‌ی گرگور از گذشته‌ی دور تا زمان حاضر در بندرلنگه متداول بوده است. البته در سابق تعداد گرگورها به‌مراتب بیشتر از امروز بود اما درحالی‌که هم‌اکنون به علت گرانی سیم تعداد آن‌ها از انگشتان دست هم کمتر شده، باید گفت که هنر ساخت گرگور در شرف فراموشی است چراکه اغلب صیادان از تورهای ماهیگیری استفاده می‌کنند و دیگر خیلی کم به سراغ گرگور می‌روند. بااین‌حال گرگور زیبایی خاص خود را دارد و برای هر مسافر یا هم‌وطنی که برای نخستین بار آن را می‌بینند، شگفت‌انگیز است.
بافتن یک قفس در نیم روز
ساختن گرگور یکی از هنرهای سنتی بندرلنگه است و از بهترین و امن‌ترین ادوات و ابزارهای صید ماهی در این منطقه به شمار می‌آید. درواقع قفس ماهیگیری در اندازه‌هایی کوچک و بزرگ ساخته می‌شود و برای بافتن آن منحصراً از سیم استفاده می‌کنند. مدت‌زمان لازم برای بافتن قفس ماهیگیری به‌وسیله یک نفر استادکار نصف روز طول می‌کشد.
نحوه‌ی صید با گرگور
برای گرفتن ماهی، قفس را به دریا می‌برند و آن را در نقطه‌ی مشخصی از دریا می‌اندازند و سه روز بعد آن را از آب بیرون می‌کشند. صیادان سپس ماهی‌ها را از آن خارج می‌سازند و قبل از انداختن گرگور به داخل دریا طعمه در آن می‌گذارند و بعد مجدداً به زیر آب می‌برند. از گرگور حداکثر تا مدت ۶ ماه می‌توان استفاده کرد.
انتقال نسل به نسل
حسن یکی از کارگران محله «سماج» که شغلش گرگوربافی است در همین رابطه می‌گوید: در بندرلنگه همه‌چیز حرفه‌های گرگوربافی و لنج‌سازی نسل به نسل به ما منتقل شده است.
او می‌افزاید: در گذشته سیم‌های گرگور که از کشور ژاپن وارد می‌شد، عمر بیشتری داشت اما سیم‌های فعلی علاوه بر اینکه اصل نیستند قیمت بالایی هم دارند که ما مجبوریم‌ آن‌ها را برای تهیه گرگور خریداری کنیم.
حسن در ادامه می‌گوید: قیمت تمام شده هر گرگور سه تا چهار میلیون تومان است و صیادان ناگزیر هزینه را تأمین و آن را تهیه می‌کنند.
کاهش ضرر به اکوسیستم دریا
یکی دیگر از صیادان به نام محمد بیان می‌کند: صید با گرگور یکی از بهترین شیوه‌های صید ماهی است که ضرر به اکوسیستم دریا وارد نمی‌کند درحالی‌که تور حتی کف دریا را هم جارو می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: البته صید با گرگور برای اهل دریا خطرات و سختی‌های فراوانی به دنبال دارد چون در فصل زمستان و بهار که دریا آرام نیست و لنج‌ها به دلیل باد و طوفان خیلی تکان می‌خورند، جاشو باید حواس خود را جمع کند تا گرگور به دست‌وپایش گیر نکند.
ناخدا حمید نیز می‌گوید: در بندرلنگه و دیگر شهرهای ساحلی صیدگاه‌هایی برای صید با گرگور وجود دارد و این گرگورها تا کف دریا می‌روند اما آسیبی به ته دریا نمی‌زنند.
وی می‌گوید: گرگورها می‌توانند ماهی مناسب صید را صید کنند، برعکس تور که از ریزترین ماهی را جمع‌آوری می‌کند.
ناخدا حمید بیان می‌دارد: محال است که صیادی با گرگور به دریا برود و دست‌خالی برگردد و این بهترین روزی حلال است که به دست توانای صیادان از آب دریا صید می‌شود.
بندرلنگه بدون کارگاه گرگوربافی
ناخدا ایوب می‌گوید: در بندرلنگه کارگاه‌های گرگوربافی وجود ندارد و هرکسی در گوشه و کنار شهر اقدام به ساخت آنان می‌کند که بعضی مواقع برای ساخت گرگور از اتباع خارجی خصوصاً پاکستانی‌ها استفاده می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: زمانی در اسکله‌های بندر بستانه، بندر حسینه و دیگر بنادر اغلب از نیروهای خارجی برای صید با گرگور استفاده می‌شد اما دیگر امروز خبری از این صنعت سنتی وجود ندارد و به دست فراموشی سپرده شده است.
وی تأکید می‌کند: اگر در بندرلنگه کارخانه گرگورسازی احداث شود علاوه بر اشتغال‌زایی سبب می‌شود دیگر صیادان به سمت تورهای پلاستیکی نروند.
ناخدا ایوب می‌گوید: اغلب سیم‌های گرگور از دوبی و کشور امارات متحده‌ی عربی وارده می‌شود که ساخت کشور چین است و هیچ کیفیتی ندارد.
سخن پایانی
در این شرایطی به نظر می‌رسد که تمام مسئولان دلسوز به‌ویژه مدیران حوزه‌ی میراث فرهنگی، فرهنگ و ارشاد اسلامی و شیلات باید پای کار بیایند و با ارائه‌ی طرح‌های خلاقانه و حمایتی به دنبال احیای این میراث معنوی باشند.

گزارش اختصاصی:عبدالحسین اسدپور

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است

• نویسنده : 1007