دسترسی ها

اشاره:

حجت‌الاسلام‌ و المسلمین «عباس فضلی» پس از گذراندن ده سال تحصیلات حوزوی، کارشناسی جامعه‌شناسی را از دانشگاه تهران اخذ و برای گذراندن دوره‌ی کارشناسی ارشد به هندوستان رفت. او مدرس حوزه و دانشگاه و همچنین عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان است.

شرایط بندرعباس و حجم بی‌شمار کارگران فصلی و مهندسانی که به‌دوراز خانواده در این شهر ساکن هستند باعث بروز آسیب‌های جامعه‌شناختی و تبعاتی می شود که گریبان‌گیر این شهر تجاری شده است. در این خصوص گفتگویی را با حجت‌الاسلام‌ و المسلمین «عباس فضلی» ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

بندرعباس، از مهاجرفرست تا مهاجرپذیر

فضلی با اشاره به شرایط فعلی و مهاجرپذیر بودن شهر بندرعباس گفت: سال ۷۹ برای انجام کاری تحقیقاتی، آماری را از استانداری گرفتم که نشان می‌داد استان هرمزگان بیشتر از آن که مهاجرپذیر باشد، مهاجرفرست است. این آمار نشان می‌داد که بسیاری از مردم بومی هرمزگان از این استان مهاجرت کرده‌اند. این یعنی هرمزگان به‌واسطه‌ی این مهاجرت‌ها از نیروی کار و متخصص خالی و با توجه به رشد و تحولات اقتصادی این استان پس از دوران جنگ تحمیلی و همچنین از رونق افتادن خوزستان، مهاجرپذیر شد.

زندگی مجردی در هرمزگان

این استاد دانشگاه با اشاره به تبعات این مهاجرت‌ها، گفت: به‌واسطه‌ی شرایط آب و هوایی نامطلوب و کاستی امکاناتی که در دهه ۷۰ در هرمزگان وجود داشت؛ خانواده‌ی مهاجرت‌کنندگان نسبت به آمدن به این استان مقاومت نشان دادند و در شهر خود ماندند و از آنجایی که هزینه‌های زندگی برای یک فرد مجرد کمتر است، پس افراد زندگی مجردی را در هرمزگان انتخابات کردند.

وی با اشاره به این‌که این وضعیت در قشر ضعیف خصوصا کارگران و بعضی کارمندان وجود دارد، تصریح کرد: این افراد برای این‌که هزینه اجاره به چند قسمت تقسیم شود و به‌صرفه باشد؛ ترجیح می‌دهند که به‌صورت چندنفری خانه اجاره کنند.

رشد باندهای موادمخدر و دلالان جنسی

فضلی در ادامه افزود: مجرد زندگی کردن این قشر احتمال پیدایش آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی را بیشتر می‌کند. این آسیب‌ها در زیرپوست شهر رشد می‌کنند چراکه متأسفانه همیشه درجایی که این گروه افراد مهاجر زندگی می‌کنند افرادی نیز هستند که نیازهای آن‌ها را به ‌نوعی برآورده می‌کنند. پس این وضعیت ما را ناخواسته با گروه‌هایی مثل باندهای مواد مخدر، دلال‌های جنسی و… روبه‌رو می‌کند و قرار گرفتن در این باندها آسیب‌های جدی مانند درگیری و نزاع شخصی، قتل و … را به همراه دارد.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی خاطرنشان کرد: مهاجرپذیری امروز رو به رشد است و عده‌ای قانع شده‌اند و خانواده‌های خود را کنار خود آورده‌اند؛ وجود خانواده در کنار این افراد به ‌نوعی کنترل از راه نزدیک محسوب شده و باعث می‌شود مقداری از نیازهای این افراد برطرف شده و از بروز بسیاری آسیب‌های اجتماعی جلوگیری شود.

عدم هم‌خوانی اقتصاد و فرهنگ هرمزگان

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به عدم توازن همه‌جانبه در هرمزگان اشاره کرد و گفت: عدم توازن همه‌جانبه در استان آسیب‌زاست به‌طور مثال در هرمزگان مسائل اقتصادی با مسائل فرهنگی هم‌خوانی ندارد یعنی سودهای کلانی که در حوزه‌ی اقتصادی وجود دارد هزینه‌های فرهنگی را تأمین نمی‌کند.

مراکز فرهنگی در دست قشری خاص

فضلی با بیان این که در هرمزگان مراکز فرهنگی-اجتماعی کمتر دیده می‌شود، افزود: معدود مراکزی که وجود دارد نیز به شکل خصوصی فعالیت می‌کنند و تنها اقشار خاص می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.

وی گفت: مسئولان باید با برنامه‌ریزی مستمر و جدی موضوع نمایشگاه‌های کتاب را به شکل فعال پیگیری کنند و بر تعداد سالن‌های ورزشی، سینماها و فرهنگ‌سراها بیفزایند.

بندرعباس، قطب ایدز کشور

این استاد دانشگاه اضافه کرد: زمانی که در جامعه تنها به یک موضوع توجه می‌شود موضوعات دیگر نادیده شمرده ‌شده و در واقع این توجه یک‌جانبه به مانع و پوششی سخت تبدیل می‌شود که آثار مخرب آن بعدها در جامعه پدیدار می‌شود.

فضلی در ادامه گفت: همان‌گونه که بندرعباس را به‌عنوان قطب اقتصادی می‌شناسند؛ این شهر قطب ایدز نیز است اما ما آن وجه منفی را نمی‌بینیم؛ این ناهماهنگی باعث به وجود آمدن فرصت‌طلبان اجتماعی می‌شود که جامعه را به سمت آسیب‌های اجتماعی سوق می‌دهد و ریشه‌های اکثر مشکلات این خطه غبرمتوازن بودن رشد اقتصادی و فرهنگی است.

راه حل!؟

وی در ادامه جامعه‌ی مدرن و سنتی را با هم مقایسه کرد و گفت: درگذشته آسیب‌ها در جامعه به‌کندی رشد می‌کرد؛ اما در جامعه مدرن همه‌چیز سرعت گرفته و با شتاب در حال اعمال شدن است و آسیب‌ها مانند سرطان رشد می‌کنند. برای جلوگیری از آن باید کارشناسان وارد عمل شوند و نسبت به جلوگیری از بروز آسیب‌ها توجه بیشتری داشته باشند.

فضای در پایان خواستار توجه ویژه به مسائل فرهنگی کلان شهر بندرعباس شد و گفت: تا زمانی که برای هر اقدام بسته‌های فرهنگی و اجتماعی در نظر گرفته نشود، در بر همین پاشنه خواهد چرخید.