نویسنده و تحلیلگر سیاسی و عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه هرمزگان، گفت: دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و انتخاباتی در صرف هزینه‌های سنگین برای انتخابات ریاست جمهوری، شورای شهر و روستا و مجلس شورای اسلامی وجود دارد که یکی عوامل کلیدی در این باب تغییر معیارها، هنجارها و ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی است.

به گزارش دلفین، «محمود رئوفی» نویسنده و تحلیلگر سیاسی و عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه هرمزگان، در گفت‌وگوی اختصاصی با دلفین در رابطه با هزینه‌های گزافی که طی انتخابات از جانب کاندیدها صرف می‌شود، اذعان داشت: دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و انتخاباتی در صرف هزینه‌های سنگین برای انتخابات ریاست جمهوری، شورای شهر و روستا و مجلس شورای اسلامی وجود دارد که یکی عوامل کلیدی در این باب تغییر معیارها، هنجارها و ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی است.

تغییر معیارها از ابتدای انقلاب تاکنون

وی بیان داشت: هرچه از روزهای اول انقلاب فاصله گرفتیم، معیار و ارزش‌ها از مسائل غیرمادی و معنوی به‌سوی معیارها و مسائل مادی میل کرده است و من به یاد دارم در انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی هرمزگان، معیار انتخاب روحیه‌ی انقلابی بود و کسانی که در زمان شاه به زندان رفته یا علیه رژیم سابق مبارزه کرده بودند، شانس بیشتری برای رأی آوری داشتند.

وی ادامه داد: در آن شرایط اگر کسی می‌آمد و هزینه‌های هنگفت انتخاباتی انجام می‌داد، در نظر مردم مردود بود چراکه ساختار اجتماعی، معیارها را ارزش‌های مبارزاتی و انقلابی می‌دانست نه ارزش‌های مالی و پولی، اما در زمان حاضر متأسفانه بنا بر دلایل اقتصادی، تضاد طبقاتی و فقر این معیارها به ثروت و سرمایه تغییر پیدا کرده است.

نمی‌شود حکم کلی صادر کرد

این نویسنده و تحلیل‌گر سیاسی در رابطه با عامل دومی که در صرف هزینه‌های هنگفت انتخاباتی تأثیرگذار است، این‌گونه بیان داشت: البته ذکر این نکته ضروری است که تمام کاندیداهای انتخاباتی این هزینه‌ و سرمایه‌گذاری گزاف را انجام نمی‌دهند و تنها درصدی از کاندیدها دست به این کار می‌زنند و نمی‌شود حکم کلی صادر کرد.

وی انتخابات در شهر بندرعباس را به‌صورت ویژه تشریح کردو گفت: تجربیات نشان داده است که در سطح شهر بندرعباس اغلب کاندیداهایی که هزینه‌های گزاف نمی‌کنند، علی‌رغم شایستگی، توانمندی و تخصص در انتخابات موفق نمی‌شوند و ‌به شورای شهر و مجلس راه نمی‌یابند.

رئوفی ادامه داد: در این شرایط افرادی نامزد می‌شوند که دارای کمترین بینش و روش سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هستند.

شناخته‌شدن نیاز به هزینه‌های گزاف ندارند

وی تشریح کرد: شخصیت‌های سیاسی زمانی که اعلام کاندیداتوری می‌کنند، مردم نسبت به آن‌ها شناخت دارند و کارایی و کارآمدی این شخص را در حوزه‌های دیگر دیده‌اند درنتیجه فرد نیازی به‌صرف هزینه‌های هنگفت برای کسب رأی ندارد و مردم بر اساس میزان رضایت از عملکرد پیشین، به وی رأی خواهند داد.

این عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه هرمزگان ادامه داد: بااین‌حال بسیاری از افرادی که وارد عرصه‌ی انتخابات می‌شوند، بینش و روش اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و صلاحیت و تخصص لازم را نیز ندارند، بنابراین با پول سعی در خرید افراد خواهند داشت و با معیار ثروت به انتخابات ورود می‌کنند.

وی افزود: از آنجایی هم که توده مردم با فقر، تورم و مسائل اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، در برهه‌ی انتخابات در دام این افراد گرفتار خواهند شد.

چالش‌های رد صلاحیت‌های گسترده

رئوفی ادامه داد: دلیل سوم در ایجاد این معضل رد صلاحیت‌های گسترده و بی‌دلیل است که این مسئله در همه انتخابات‌ها شامل مجلس، ریاست جمهوری و انتخابات شورای شهر و روستا اتفاق می‌افتد.

وی تشریح کرد: زمانی که رد صلاحیت‌های گسترده و بی‌دلیل به وجود می‌آید، طبیعتاً بسیاری از افراد شاخص حذف می‌شوند و بیشتر با افراد متملق و ناتوان طرف می‌شویم که درنهایت نیز این افراد با اهرم پول و سرمایه خود را بالا می‌کشند و بسیاری از افراد صلاحیت‌دار نیز به دلیل عدم پشتیبانی مالی در انتخابات موفق نخواهند بود.

لزوم شفاف‌سازی هزینه‌های انتخابات

این کنشگر سیاسی عنوان داشت: در شرایط فعلی و در راستای جلب مشارکت حداکثری مردم نیازمند شفافیت بیشتر در انتخابات هستند چراکه این عدم شفافیت در بسیاری از جنبه‌ها مانند هزینه‌های تبلیغات مشهود است و برنامه و حدود مشخص نیست.

وی ادامه داد: تائید صلاحیت‌ها به دقایق پایانی کشیده می‌شود، فرد شب آخر تائید صلاحیت می‌شود و صبح باید اقدام به تبلیغات کند، هیچ فرصتی برای تعیین و تعریف ستاد انتخاباتی و برنامه نیست و این مسئله باعث می‌شود افراد دم دست‌ترین کار را که پول خرج کردن است، انتخاب کنند و این مسئله آسیب‌زاست.

جذابیت واقعی و جذابیت کاذب

رئوفی در تشریح دلیل چهارم اظهارات خود، گفت: در رابطه انتخابات شورای شهر باید گفت که این ارگان یک جذابیت واقعی و یک جذابیت کاذب دارد، جذابیت واقعی شورای شهر به این خاطر است که افراد در شهر خودشان که پارلمانی محلی است، حضور می‌یابند و خدمتی به همشهریان خود ارائه می‌دهند.

وی ادامه داد: البته شورای شهری در کلان‌شهرها جذابیتی کاذب نیز دارد زیرا که در این کلان‌شهرها مباحثی مانند ساخت‌وسازهای کلان و جابجایی پول‌های هنگفت وجود دارد و به‌تبع آن پول و ثروت نیز می‌تواند سبب سوءاستفاده شود؛ در این شرایط اشخاصی که انگیزه‌های مالی و اقتصادی دارند نیز خود را نامزد می‌کنند و این معضل در بندرعباس بسیار شدید است.

رئوفی گفت: بسیاری از افرادی که به حوزه انتخابات شورای شهر بندرعباس ورود می‌کنند، اشخاص فعال در حوزه‌های اقتصادی هستند، شرکت‌های اقتصادی دارند، پیمانکار بوده‌اند یا با پیمانکاران در ارتباط هستند که در این موارد نهادهای ناظر باید دقت نظر بیشتری داشته باشند.

این عضو هیئت‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه هرمزگان عنوان کرد: این دادوستدها آینده نظام و کشور را با خطر مواجه می‌کند، اگر دقت کنید اختلاسی که در این دوره از شوراهای شهرهای مختلف کشور صورت گرفت، نسبت به دورهای پیشین بسیار افزایش پیدا کرد و این مسئله نیاز به آسیب‌شناسی جدی دارد.

اهمیت ورود افراد متدین و دلسوز

وی گفت: با این روند شورا در هر دوره در حال بی‌کیفیت‌تر شدن است و ما معتقدیم نیروهای متخصص، لایق، متدین، دلسوز و شایسته فراوانی وجود دارند که با تائید صلاحیت آنان باید صحنه‌ی رقابت را سالم کرد.

رئوفی بیان داشت: افرادی که به‌زور پول وارد مجلس و شورا می‌شوند تأثیر منفی بر ذهن رأی‌دهندگان خواهند داشت چراکه بعدازاین اتفاق رأی‌دهندگان به برنامه‌های کاندیداهای بعدی توجه نمی‌کنند و باید پذیرفت که برخی بداخلاقی‌ها در ادوار گذشته‌ی انتخابات هرمزگان به وقوع پیوسته است که امید است در این انتخابات شاهد وقوع آن نباشیم.

جیب خالی، تبلیغات میلیاردی

وی گفت: برای مردم سؤال است که شخصی با درآمد اندک و شغلی معمولی چگونه هزینه‌های گزافی را صرف انتخابات می‌کند و مردم حق دارند، بدانند که مبادی ورود این پول کجاست و شخص با این سطح درآمد از کجا این مبالغ هنگفت را تأمین کرده است.

رئوفی در پایان با بیان این‌که متأسفانه هنجارها و معیارهای دینی، اجتماعی و فرهنگی عوض شده است، تاکید کرد: امیدواریم در انتخابات پیش رو با تیزهوشی مردم و نظارت دقیق نهادهای مربوطه شاهد کاهش محسوس سطح تخلفات باشیم.

گفت و گوی اختصاصی : زهرا شاکرمی نژاد

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.

  • نویسنده : ۱۰۰۷