دسترسی ها

به گزارش دلفین، انتشار خبر ساخت کیت تشخیص همزمان کرونا و آنفولانزا در هرمزگان موجی از امید و خوشحالی را در بین ساحل‌نشینان و سایر مردم ایران ایجاد کرد. در همین ارتباط گفت‌وگویی اختصاصی را با دکتر «حامد گوکلانی» ویروس شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان ترتیب دادیم تا با وی روند ساخت کیت‌های تشخیص همزمان کووید ۱۹ و آنفلوانزا را مورد بررسی قرار دهیم.

آقای دکتر ضمن عرض تبریک به شما و سایر همکاران‌تان در دست‌یابی به این توفیق، لطفا برای مخاطبان دلفین راجع به کیت تشخیصی که ساخته‌اید و روند طی شده توضیحاتی بفرمایید.

هر محصولی برای این‌که بخواهد به مرحله تولید برسد یک سری مراحل را باید طی کند. در این روند مطالعه و انجام آزمایش‌ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و معمولا زمان بسیار زیادی را طلب می‌کند. پس از طی این دو مرحله باید مراحل کنترل کیفی صورت بگیرد تا ماندگاری و حساسیت کیت بررسی شود. سپس مجری طرح برای گرفتن مجوزهای بعدی اقدام می‌کند تا محصول بتواند به تولید انبوه برسد. ما در این رابطه اقدامات ابتدایی را انجام دادیم و از اسفند ماه سال گذشته آزمایش‌ها را شروع کردیم. برای تشخیص کووید در واقع این دغدغه را داشتیم که در پاییز که آنفولانزا هم شیوع پیدا می‌کند باید چه کار کنیم. این دغدغه جهانی همگان را متاثر کرده بود و ما کیت تشخیصی را نداشتیم که بتواند به صورت هم‌زمان این کار را انجام دهد.

آیا هنوز در هیچ کشور دیگری این نوع کیت ساخته نشده است؟

درباره اقدامات آزمایشگاهی به صورت دقیق نمی‌توانم پاسخ دهم اما این را می‌دانم که هنوز چنین کیتی عرضه نشده است و مسلما سایر کشورها نیز در این زمینه مشغول به کار هستند چرا که این مساله دغدغه‌ای جهانی است.
به مطالعات اولیه از اسفند ماه اشاره کردید!

بله ما از اوایل اسفند مطالعات‌مان را شروع کردیم، طراحی ها انجام شد، به صورت گروهی شروع به کار کردیم و قدم به قدم پیش رفتیم.

گروه شما چند نفره است؟

طرح و ایده ساخت این کیت از آن خود من است و من به عنوان ویروس‌شناس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان ایده را ارائه کردم. منتها اعتقاد دارم هیچ کاری در دنیا به صورت انفرادی انجام نمی‌شود. حتما کارهای گروهی نتیجه بهتری در پی خواهند داشت و من هم در این روند از همکاران استفاده کردم. آقای دکتر افتخار به عنوان بیوشیمیست و خانم دکتر احمدی به عنوان بیوتکنولوژیست من را راهنمایی کردند و ما در اقدامی گروهی مطالعات‌ و طراحی ها را انجام دادیم و اطلاعات اولیه را بدست آوردیم. چنین فرآیندی نیازمند آزمون و خطای بسیار است از این رو آزمون‌ها را آغاز کردیم. شاید بیشتر از دو ماه تست انجام دادیم و جواب نگرفتیم و هر بار نتایج به گونه‌ای بود که ضعف‌های خود را دریافتیم و اجزای مختلف کیت را مناسب‌سازی کردیم تا به نتیجه ی اولیه برسیم.

پس از حصول نتیجه‌ی اولیه کار به چه نحوی پیگیری شد؟

نتایج اولیه را که به دست آوردیم سپس در حجمی از نمونه‌هایی که وجود داشت، تست‌ها را انجام دادیم و نتایج آزمایشگاهی اولیه خوب بود. عالی نه اما واقعا خوب و قابل قبول بود. به این مرحله که رسیدیم، مراحل کنترل کیفی را شروع کردیم تا ماندگاری و حساسیت کیت مورد سنجش قرار گیرد.

اکنون در چه مرحله‌ای از ساخت هستید؟

در حال حاضر مراحل کنترل کیفی را طی می‌کنیم و با وزارت بهداشت و درمان نیز برای اخذ مجوز صحبت کرده ایم و آن‌ها وعده داده‌اند تا در تمام زمینه‌ها ما را یاری کنند و این کیت به تولید انبوه برسد.

قیمت تمام شده‌ی این کیت به نحوی است که بتوان به تولید رقابتی آن چشم داشت؟

اگر مراحل کنترل کیفیت خوب باشد و نتیجه ی نهایی به دست آمده مورد تایید قرار گیرد از نظر اقتصادی واقعا مقرون به صرفه است چون به هر حال سه آزمایش را در یک آزمایش خلاصه کرده‌ایم. این محصول می‌تواند در بازار رقابت کند و این کیت از نظر زمان و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. به همین خاطر است که همه‌ی دنیا تمایل دارند این کیت را بسازند.

با این کار حسابی دل مردم ایران به ویژه مردم هرمزگان را شاد کردید.
من فکر می‌کنم هرچیزی که باعث ایجاد امیدواری در دل مردم شود، خوب است. این موضوع نیز این نوید را به ما می‌دهد که می‌توانیم تبعات ناشی از کرونا را کاهش دهیم.

به عنوان سوال پایانی، توقع شما از مسئولان استانی و کشوری چیست؟

خوشبختانه هم مسئولان استانی و هم کشوری از این طرح حمایت می‌کنند. از دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گرفته تا معاونت بهداشتی دانشگاه که بسیار تشویق کردند و در همه‌ی مراحل ساخت در کنار ما بودند. در جلسات استانی هم از این ایده استقبال شد و مسئولان قول حمایت و کمک دادند. خوشبختانه این دغدغه در مسئولان وجود دارد و امیدواریم با تلاش‌مان به نتایج مطلوب دست یابیم و ساخت این کیت انشالله افتخاری باشد برای مجموعه درمان استان هرمزگان.

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.

گفتگو اختصاصی: اوریا حمیدی

• نویسنده : ۱۰۰۷