دسترسی ها

به گزارش دلفین، این روزها میگو از کیلویی ۱۳۰ هزار تومان آغاز و تا کیلویی ۲۴۰ هزار تومان ادامه می‌یابد و متوسط قیمت هر کیلو ماهی نیز از ۱۵۰ هزار تومان فراتر رفته است. بنا بر تحقیقات خبرنگار دلفین این موضوع مختص نقطه‌ای خاصی در هرمزگان نیست و همه‌ی شهرستان‌ها با آن درگیر هستند و این مبالغ در استانی با بیش از ۲۲۰ هزار فرد تحت پوشش کمیته‌ی امداد به معنای محرومیت قشر عظیمی از جامعه از مصرف آبزیان دریایی است. برای بررسی این موضوع پا در بازار کنگ گذاشتیم.
صید آزاد و جولان واسطه‌ها
موضوع اظهر من الشمس این است که این روزها ساحل‌نشینان بنادر لنگه و کنگ که مانند سایر هم‌استانی‌هایشان سالیان سال خوراک اصلی‌شان ماهی بوده است در حسرت خرید ماهی تازه و ارزان به سر می‌برند، چراکه ماهی‌های صیدشده به‌محض رسیدن به اسکله بندرکنگ، گشه، شناس، ملو، بستانه، دیوان، مغویه و حسینه از سوی عده‌ای واسطه‌ها خریداری می‌شود و سپس به شهرهای مختلف انتقال می‌یابد. کلید ماجرا نیز در صید آزاد ماهی است.
روند یک روز عادی
پاسی از روز که می‌گذرد، لنج‌های حامل ماهی در کنار اسکله‌ها پهلو می‌گیرند و وقت، وقت کار و فعالیت است. در این زمان واسطه‌ها و دلال‌هایی که در تعیین قیمت و توزیع ماهی بی‌ضابطه طی سال‌ها تجربه زیادی کسب کرده‌اند، بازار را به دست می‌گیرند. ساعت ۱۱ با ۱۵ در اسکله‌ها هیاهویی برپاست. از این ساعت به بعد سخن از آب کردن انواع و اقسام ماهی به دلال‌هایی خردتر است و در بساط واسطه‌های عمده چیزی نمانده است جز اسکناس‌هایی که به بوی ماهی آغشته‌اند؛ این یعنی در بازار جایی برای افراد عادی نیست و مردم به خبرنگار دلفین اعلام کردند که کم‌کاری از سوی نیروی دریابانی و شیلات است چراکه آنان می‌توانند با صدور کارت و مجوز برای آن‌ها که به ساحل رفت‌وآمد می‌کنند، جلوی کار واسطه‌ها و قاچاقچیان را بگیرند و سود جویان را نیز شناسایی کنند.
واسطه ها و ترفندها برای کنترل بازار
حالا وارد بازار خرده‌فروشی کنگ می‌شویم. یکی از آن‌هایی که لباسی عربی بر تن دارد و از این سوی اسکله به طرف دیگر می‌رود، نظر مرا به خود جلب می‌کند. نزدیک می‌شوم، دست در جیب می‌کند و بی‌توجه به ما اسکناس‌های درشتی را به همراه یک کارت‌خوان از جیبش خارج می‌کند. جلو می‌روم و از او می‌پرسم: «آقا شما که در کار ماهی وارد هستید به ما بگویید نحوه خریدوفروش ماهی در این بندر چگونه است؟! آیا واسطه‌ها در این بندر نقشی دارند؟!» با نگاهی تند پاسخ می‌دهد: «واسطه دیگر چه صیغه‌ای است؟ ما فقط ماهی مرغوب را از صیادان بومی خریداری و به داخل کشور سرازیر می‌کنیم، توزیع ماهی هم روزانه است و همه متصدیان فروش ماهی در شهرستان‌ها نیز در جریان هستند و همه‌روزه از وضع صید ماهی در بنادر جنوبی مطلع می‌شوند و نرخ آن‌ها را می‌دانند که هر کیلو ماهی چقدر خریداری شده و چه هزینه‌هایی برای حمل از اسکله‌ها در برداشته است. آن‌ها حتماً می‌دانند روی هر کیلو ماهی چقدر سود باید بکشند.»
دوباره می‌پرسم: «منظورتان این ست که گروهی نبض بازار ماهی جنوب را در دست دارند؟!» جواب می‌دهد: «معلوم است! اصلاً همه آن‌هایی که در کار توزیع ماهی جنوب هستند هوای همدیگر را دارند و همه با هم در ارتباط هستند و هوای صیاد را هم دارند و هر وقت صیاد احتیاج به پول داشت به او کمک می‌کنند.»
اعتراض مردم
صدای ما اندکی بالا رفته بود و مردم دور ما جمع شده بودند و هر کسی در این زمینه چیزی می‌گفت. یکی می‌گفت: «چرا وضعیت توزیع ماهی در بندر نابسامان است و نرخ ماهی حدومرز نمی‌شناسد؟» و دیگری بیان داشت: «تولید و عرضه کم است و در این شرایط نباید انتظار داشت که قیمت ماهی مناسب باشد.»
نرخ ماهی را مشتری تعیین می‌کند
یکی از فروشنده‌های ماهی وارد این بحث شد و در این رابطه گفت: نرخ ماهی را ما تعیین نمی‌کنیم، این مشتری است که دوست دارد ماهی را با این قیمت بخرد. اگر مشتری ماهی را گران نخرد کسی هم گران نمی‌فروشد.
دولت نباید دخالت کند
دیگری با حالتی پرخاشگر گفت: توزیع ماهی باید آزاد باشد مثل همه کالاها و اصلاً دولت نباید در صید و توزیع ماهی دخالت کند، دست گذاشتن دولت روی توزیع ماهی همان و کمیاب شدن و گران شدن آن همان.
دیگری گفت: در بندر چارک مزارع پرورش ماهی در قفس احداث شده ولی معلوم نیست این ماهی‌ها چه می‌شود؟! اگر این ماهی‌ها وارد بازار شود، قیمت ماهی در هرمزگان کاهش پیدا می‌کند اما متأسفانه این‌گونه نیست.
توافق خریدار و فروشنده
برای مشخص شدن چرایی این شرایط به سراغ «صلاح‌الدین غفوری نژاد» رئیس اداره شیلات بندرلنگه رفتیم و وی در گفت‌وگو با دلفین به موضوع گرانی آبزیان در این شهرستان پرداخت و گفت: در حال حاضر فروشنده و خریدار نرخ ماهی را تعیین می‌کنند و هیچ سازمانی کنترلی بر فروش ماهی ندارد.
وی همچنین در زمینه علل کمبود ماهی در بازار بیان داشت: مهم‌ترین دلیل این است که ماهی از شهر خارج می‌شود و به همین علت قیمت ماهی به نسبت گذشته بالا رفته است و در برخی از موارد نیز به کمیاب شدن می‌انجامد.
ماهی چندان هم گران نیست
غفوری نژاد افزود: از زمان آزاد شدن صید ماهی در دریای جنوب نرخ‌ آبزیان افزایش می‌یابد، البته قیمت ماهی در مقایسه با محصولات و اجناس دیگر چندان بالا نیست.
وی ادامه داد: قیمت وسایل صید به‌قدری افرایش داشته که هزینه‌ی صیادی را بالا برده ولی ما قبول داریم که قیمت به نسبت گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
قبلاً شیلات وظیفه نظارت بر قیمت را داشت
رئیس اداره شیلات بندرلنگه یادآور شد: در گذشته شیلات قیمت ماهی را تعیین می‌کرد ولی نرخ‌گذاری در حال حاضر در دست ما نیست و شیلات قادر نخواهد بود با نرخ‌هایی که برای ماهی تعیین می‌شود از صیادان ماهی خریداری کند و من هم قبول دارم که آزادی صید به‌جای این‌که به نفع مصرف‌کننده و صیاد تمام شود، عملاً به سود واسطه‌های شبکه توزیع است.
دلایل آزاد شدن قیمت ماهی
وی در رابطه با علت آزاد شدن صید در دریا بیان داشت: صیاد در جنوب با زحمت فراوان به دریا می‌رود و در گذشته شیلات ماهی صیدشده را با قیمت مشخصی از وی می‌خرید و به دست مصرف‌کننده می‌رساند؛ در بیان کلی شیلات تعیین‌کننده قیمت ماهی بود اما صیادها به این روش اعتراض داشتند و به همین دلیل انگیزه‌ای برای صید وجود نداشت و با توجه به این مسئله و بنا بر سیاست‌های کلی دولت، صید در دریای جنوب آزاد شد.
سخن پایانی
در بیانی کلی با خروج سازمان شیلات از موضوع قیمت‌گذاری دیگر سازمان‌های دخیل نیز نظارتی بر بازار ماهی ندارند و این موضوع به سوءاستفاده‌ی دلالان و محرومیت ساحل‌نشینان از مصرف آبزیان انجامیده است؛ موضوعی که نیازمند ورود جدی مسئولان استانی است.

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است

گزارش اختصاصی:عبدالحسین اسدپور

• نویسنده : 1001