پشه آئدس به ببر آسیایی مشهور شده و در مناطق استوایی جهان به‌ویژه آسیای جنوب شرقی وجود دارد، این بیماری اخیراً گسترش زیادی یافته است، به‌گونه‌ای که مواردی در بندرلنگه و چند شهرستان دیگر هرمزگان دیده ‌شده است.

به گزارش دلفین، تب دنگی نام یک بیماری ویروسی است. به آن تب دنگ، تب دانگ و تب استخوان‌شکن هم گفته‌اند. این بیماری از طریق پشه‌ای به نام آئدس به انسان منتقل می‌شود. این پشه که به ببر آسیایی مشهور شده است در مناطق استوایی جهان به‌ویژه آسیای جنوب شرقی وجود دارد. این بیماری اخیراً گسترش زیادی یافته است، به‌گونه‌ای که مواردی در بندرلنگه دیده ‌شده و به دلیل اهمیت این موضوع در یک سال اخیر چندین بار اکیپ‌هایی از وزارت بهداشت به هرمزگان سفر کرده‌اند و وضعیت را مورد رصد قرار داده‌اند. احتمال شدت گرفتن بیماری دنگی در استان به دلیل هوای شرجی زیاد است و در نوزادان و کودکان بیشتر از بزرگ‌سالان اثرات مخرب بر جای می‌گذارد.
علائم بیماری
علائم این بیماری سردرد، کمردرد، تب شدید و در برخی موارد خارش و جوش در قسمت‌های مختلف بدن است. اگرچه موارد مرگ یک در هزار گزارش شده اما این بیماری موجی از نگرانی را در مردم هرمزگان ایجاد کرده است. در شرایطی که واکسنی برای جلوگیری از ابتلا به ویروس دنگی وجود ندارد، آگاهی بخشی باید بسیار مورد تأکید قرار گیرد تا مردم در حفاظت از خود دقت بیشتری داشته باشند.
خطرناک‌تر از کرونا
حمیدرضا بهزادی رئیس شبکه بهداشت و درمان قشم در نهمین نشست ستاد خدمات سفر منطقه آزاد قشم گفته بود که پشه «آئدس» به‌مراتب خطرناک‌تر از ویروس کرونا است.
وی با اشاره به مشاهده این پشه در بندرلنگه، افزود: آئدس در بهمن سال ۱۳۹۸ در کشور ما وجود نداشت و اکنون وجود آن می‌تواند مشکل‌ساز باشد چراکه این پشه، فعالیت خود را هنگام غروب آغاز می‌کند و قادر است چندین فرد را بگزد.
وی با بیان اینکه پشه‌ی آئدس سه بیماری خطرناک «تب دانگ»، «چکین گونیا» و «زیکا» را به انسان منتقل می‌کند، ادامه داد: بیماری‌های منتقله از پشه آئدس درمان قطعی ندارد و تنها راه مبارزه با آن کنترل ناقل این بیماری‌ است.
عملکرد عجیب
جالب است بدانید هنگامی‌که یک پشه، انسان را نیش می‌زند، بزاق او وارد بدن آن فرد می‌شود. اگر پشه به دنگی مبتلا باشد، ویروس به بزاقش نیز منتقل می‌شود و ویروس دنگی به همراه بزاقش به بدن انسان انتقال خواهد یافت. سپس ویروس به گلبول‌های سفید خون وارد می‌شود و همان‌طور که گلبول‌های سفید در سراسر بدن حرکت می‌کنند، ویروس تکثیر می‌شود. گلبول‌های سفید در واکنش به این تکثیر پروتئین‌هایی یا به‌اصطلاح سایتوکین مانند اینترلوکین، اینترفرون و عامل نکروز تومور تولید می‌کنند و این پروتئین‌ها باعث وقوع تب، نشانه‌های مشابه سرماخوردگی و دردهای شدید می‌شوند.
چگونه پشه را بشناسیم؟
برای آشنایی با مشخصات ظاهری این پشه باید گفت که آئدس دارای دو بال فعال و یک جفت بال تحلیل رفته به نام هالتر، خرطوم بلند با قطعه‌های دهانی گزنده، مکنده در جلو سر، وجود فلس‌های کوتاه و متراکم روی سینه، پا و رگ بال‌ها، رگ‌بندی مشخص بال و بندبند بودن روی شکم، پوشیده بودن سینه از فلس‌های قهوه‌ای تیره یا متمایل به سفید است.
نیاز به عزمی جدی
برای اطلاع بیشتر از اقدامات صورت گرفته در جهت حفظ سلامتی شهروندان هرمزگانی در برابر با این پشه‌ی خطرناک به سراغ دکتر «فاطمه نوروزیان» سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان رفتیم تا در خصوص راه‌های مقابله با آئدس و ارزیابی اقدامات انجام شده به گفتگو بنشینیم.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار دلفین اذعان داشت: برای مقابله با پشه آئدس باید همانند مبازره با مالاریا بسیار هوشمند و توانا عمل کرد و مقابله با پشه آئدس و بیماری‌های ناشی از آن نیازمند عزمی جدی است.
نوروزیان افزود: هر اقدامی که می‌توانیم در راستای مقابله با این پشه انجام دهیم، اکنون باید عملی شود و اگر زمان را از دست بدهیم مشکلات زیادی برای ما پیش خواهد آمد.
وی با اشاره به این‌که دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در شناسایی و کشف پشه آئدس اقدامات علمی بسیار خوبی انجام داده است، عنوان کرد: دنگی را نمی‌توان به‌آسانی کنترل کرد، کشور سنگاپور تجربه مبارزه با این همه‌گیری را داشته اما نتوانسته به‌صورت مداوم این بیماری را کنترل کند.
ارتقا سواد سلامت
نوروزیان ضمن تأکید بر ارتقا سواد سلامت در جامعه و همکاری سایر دستگاه‌ها و مردم، خاطرنشان کرد: با بسیج تمام نیروهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی هرمزگان و استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی استان بدون شک کنترل و پیشگیری کار دشواری نخواهد بود.
تلاش برای کنترل بیماری

وی با اشاره به اهمیت تقویت زیرساخت‌های حشره‌شناسی در هرمزگان ابراز کرد: اعضای هیئت‌علمی به‌ویژه حشره‌شناسان استان با کمک اساتید کشور در این موضوع مهم باید ورود کنند تا هرمزگان دروازه ورود بیماری به کشور نباشد و بتوانیم خطرات و تهدیدات ناشی از پشه آئدس و بیماری‌های ناشی از آن را کنترل کنیم.
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان در پایان اضافه کرد: با توجه به مشاهده یک مورد پشه آئدس در شهرستان بندرلنگه در غرب هرمزگان تیم‌های بهداشتی استان با همکاری وزارت بهداشت با حضور در منطقه بررسی‌ها و ارزیابی لازم جهت کنترل آئدس و بیماری‌های ناشی از این پشه را انجام دادند.

گزارش اختصاصی: افسانه سالاری

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.