عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و رئیس مرکز تحقیقات دخانیات بندرعباس گفت: به اعتقاد متخصصان، فصلی بودن اقتصاد یکی از عوامل تأثیرگذار در استعمال مواد دخانی از جمله قلیان است.

به گزارش دلفین، سکینه دادی پور استادیار دانشگاه، عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و رئیس مرکز تحقیقات دخانیات بندرعباس در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار دلفین فاکتورهای بسیاری را در شیوع مصرف مواد دخانی در هرمزگان دخیل دانست و اظهار داشت: به اعتقاد متخصصان، فصلی بودن اقتصاد یکی از عوامل تأثیرگذار در استعمال مواد دخانی از جمله قلیان است.
وی تشریح کرد: اقتصاد فصلی منجر به بیکاری افراد در بعضی از فصول و فراهم آمدن اوقات فراغت بیشتری می‌شود، به‌عنوان‌مثال افراد شاغل در بخش کشاورزی فقط چند ماه از سال را به کشاورزی مشغول‌اند یا بخش‌های تولیدی عمدتاً در سه ماه آخر سال به فعالیت می‌پردازند، بنابراین احتمال زیادی وجود دارد اوقات فراغت خود را با استعمال قلیان پر کنند.
تنش‌های خانوادگی
دادی پور در بخش دیگری از سخنان خود گفت: تنش‌های خانوادگی از بارزترین آسیب‌های اجتماعی استعمال دخانیات و مواد مخدر است و زمانی که خانواده نشانه‌های مصرف را در سایر اعضا دریابد، به‌طور طبیعی نوعی اضطراب و آشفتگی بر خانه حاکم می‌شود.
وی گفت: علاوه بر این، تلاش برای رفع این مشکل و مواجهه با تغییرات رفتاری فرد سبب افسردگی‌های خفیف یا شدید، پرخاشگری، اختلافات خانوادگی و حتی پایین آمدن کیفیت ارتباط بین اعضا خواهد شد.
نقش مدارس و خانواده‌ها
از استادیار دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در رابطه با نقش مدارس و خانواده‌ها در پیشگیری از استعمال دخانیات پرسیدیم که وی گفت: بی‌شک خانواده تأثیر عمیقی در رشد کودک دارد و شخصیت او را پی‌ریزی می‌کند، اگر محیط خانواده سالم باشد کودک مهر و محبت یاد می‌گیرد و دارای اعتمادبه‌نفس و احساس مسئولیت می‌شود.
وی بیان داشت: مطالعات متعدد و گزارش‌ها حاکی از آن است که اگر کودک موردتوجه خانواده واقع نشود و از خانواده طرد شود یا بالعکس، اگر بیش‌ازحد موردتوجه و حمایت واقع شود، آماده‌ی کج‌روی، ناسازگاری و تجاوز به حقوق دیگران خواهد شد.
وی اذعان داشت: کودکانی که در محیط خانه پذیرفته نشده‌اند و با محرومیت عاطفی و فقدان مهر مادری روبه‌رو بوده‌اند، محبت و عواطف دیگران را احساس نمی‌کنند و با ترک خانه و مدرسه و ناسازگاری با جامعه، رفتار خصمانه بروز می‌دهند و این افراد فاقد قدرت سازش می‌شوند و سرنوشت خوبی در انتظار آنان نیست.
دادی پور گفت: برقراری رابطه صحیح پدر و مادر با کودک سبب می‌شود که رشد شخصیت فرزند سیر طبیعی داشته باشد و از انحراف و کج‌روی در امان بماند.
اهمیت کلینیک‌های ترک
وی راه‌اندازی کلینیک ترک دخانیات را یکی از راهکارهای حمایتی در پیشگیری، کنترل و قطع استعمال دخانیات به‌ویژه قلیان عنوان کرد و گفت: راه‌اندازی کلینیک ترک دخانیات یکی دیگر از راهکارهای حمایتی در پیشگیری، کنترل و قطع استعمال قلیان است، اکثر افراد پس‌ازاینکه از مصرف قلیان خسته می‌شوند، برای رهایی از آن دنبال کلینیک‌ها و مراکزی هستند که از آن‌ها در مسیر ترک قلیان حمایت کنند.
وی همچنین از دیگر راهکارهای حمایتی در پیشگیری، کنترل و قطع استعمال دخانیات را خدمات انگیزشی، حمایت و نظارت خانواده، مشارکت بین بخشی مؤثر، حمایت رسانه‌ها، حمایت‌های معنوی، خدمات فراغتی تفریحی، آشناسازی جامعه با حقوق شهروندی، آموزش مؤثر و مستمر و… عنوان کرد.
آموزش از پایه و مشاوره به خانواده‌ها
عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس پیشگیری از مصرف مواد دخانی و اعتیاد در نوجوانان و جوانان را مهم‌ترین گام‌ها در زمینه سالم‌سازی اجتماع دانست و تأکید کرد: اگر از پایه و در مدارس به‌طور صحیح و علمی در مورد مضرات اعتیاد به مواد مخدر آموزش داده شود، میزان شیوع بسیار کمتر خواهد شد.
وی افزود: البته آموزش مهارت‌های فردی و بین فردی و همچنین استفاده از مشاوران متخصص جهت رفع مشکلات روحی و خانوادگی نوجوانان نیز بسیار مهم خواهد بود.
دادی‌پور در پایان افزود: مهم‌ترین دلیل کشش نوجوانان و جوانان به سمت مواد دخانی یا مواد مخدر محیط نابسامان خانواده، آسیب‌های دوران کودکی، عدم رضایت‌مندی عاطفی و اقتصادی، تجربه شکست‌های عشقی، ناکامی‌های مختلف و فروپاشی خانواده است.

گفت و گوی اختصاصی: فاطمه درویش‌پور

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است

  • نویسنده : 1007