ارتباط کلامی، صوت ابزار نمایانگر حالات عاطفی، هیجانی، روانی و همچنین حالت‌های جسمی گوینده، به‌ویژه وضعیت حنجره است چرا که در صورت مختل ‌شدن صوت افراد ﻣﺘﺤﻤﻞ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺧﻮاهند شد.

به گزارش دلفین، اغلب افراد برای حفظ فرم بدن خود، ساعت‌های زیادی را در سالن‌های ورزش سپری می‌کنند یا به پیاده‌روی می‌پردازند اما تا به حال دیده‌اید که افراد در مورد صدایشان احساس نگرانی کنند؟ تابه‌حال به این‌که یک روز از خواب بیدار شوید و هرچقدر فریاد بکشید، صدایی از شما به گوش نرسد، فکر کرده‌اید؟
«نورمن هوگیکیان» از دانشگاه میشیگان معتقد است که صدای شما سفیر شما در دنیای خارج است و می‌تواند شخصیت و عواطف و احساسات شما را به تصویر بکشد. در فرآیند ارتباط کلامی، صوت ابزار نمایانگر حالات عاطفی، هیجانی، روانی و همچنین حالت‌های جسمی گوینده، به‌ویژه وضعیت حنجره است چرا که در صورت مختل ‌شدن صوت افراد ﻣﺘﺤﻤﻞ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﺑﻴﺸﺘﺮی ﺧﻮاهند شد؛ درﻧﺘﻴﺠﻪ اﺧﺘﻼل ﺻوت ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺸﻜﻼت و بیماری‌های ﺟﺴﻤﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎی ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺑـﻪ ﻫﻤﺮاه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﺮ اﺳﺎس آﻣﺎر ﻣﻮﺟﻮد، سه درصد بزرگ‌سالان به‌طور ﻣﺪاوم نشانه‌های اﺧﺘﻼل ﺻوت دارﻧﺪ و ۵۰ تا ۶۰ درصد اﻓﺮاد دارای اﺧﺘﻼﻻت ﺻوت، ﺗﺄﺛﻴﺮات اﺧﺘﻼل‌شان را ﺑـﺮ جنبه‌های رواﻧﻲ زﻧﺪﮔﻲ گزارش کرده‌اند.
اهمیت تارهای صوتی
دکتر «پیمان دبیرمقدم» متخصص گوش، حلق، بینی و جراحی سر و گردن در این باره به خبرنگار دلفین می‌گوید: تارهای صوتی که پرده‌های صوتی نیز نامیده می‌شوند نقش بسیار مهمی در تولید صدا و عملکرد بلع بدن انسان دارند؛ تارهای صوتی هنگام صحبت کردن در هر ثانیه ۱۰۰ تا ۲۰۰ بار به هم برخورد می‌کنند، وقتی برای چندین ساعت پشت سر هم‌صحبت می‌کنید، تعداد این برخوردها به چندین میلیون بار می‌رسد؛ این برخوردها در درازمدت موجب فرسودگی و آسیب تارهای صوتی می‌شود و اگر به آن‌ها فرصت استراحت ندهید، به‌مرورزمان آسیب می‌بینند.
فلج تارهای صوتی چیست؟
فلج تارهاي صوتي «Vocal cord paralysis» دومين رتبه شيوع را در میان ناهنجاری‌های مادرزادي حنجره دارد؛ این بیماری که با عنوان ضعف عضلانی تارهای صوتی نیز شناخته می‌شود، شامل ناتوانایی در حرکت یک یا هر دو تار صوتی (پرده‌های صوتی) است. فلج تارهای صوتی می‌تواند تأثیر زیادی روی زندگی روزمره فرد بیمار داشته باشد، از جمله انتخاب شغل، فعل‌وانفعالات اجتماعی و فعالیت‌های اوقات فراغت.
فلج تارهای صوتی چه زمانی رخ می‌دهد؟
دبیرمقدم عنوان کرد: فلج تارهای صوتی زمانی رخ می‌دهد که اعصابی که به سمت تارهای صوتی می‌روند، آسیب بینند و پالس‌های عصبی در حنجره قطع ‌شود که منجر به فلج شدن عضلات تارهای صوتی می‌شود، فلج تارهای صوتی همچنین می‌تواند ناشی از آسیب مغزی باشد؛ بیمارانی که به فلج تارهای صوتی مبتلا هستند، معمولاً دچار گرفتگی صدا، خستگی صدا، کاهش خفیف تا شدید در حجم و ظرفیت گفتار، درد گلو در هنگام صحبت کردن و بلعیدن چیزهایی به یک روش نادرست و خفگی می‌شوند؛ در بسیاری از موارد، تنها یکی از تارهای صوتی از کار می‌افتد‌ و فلج شدن هر دو تار صوتی نادر و درعین‌حال بسیار جدی است.
علائم شایع فلج تارهای صوتی
از وی درباره علائم فلج تارهای صوتی پرسیدیم که وی افزود: تنفس صدادار، خفگی یا سرفه در هنگام بلع غذا، ناتوانی در بلند صحبت کردن، سرفه‌های بی‌اثر، صاف کردن مداوم گلو، نیاز به نفس کشیدن‌های مکرر حین صحبت و خشن شدن صدا از جمله این علائم است.
وی گفت: البته وجود هرکدام از این علائم به‌تنهایی در فرد به معنای دچار شدن قطعی به فلج تارهای صوتی نیست اما اگر بدون علتی خاص و برای بیش‌تر از دو هفته این علائم را احساس کردید یا این‌که صدایتان تغییر کرد یا به ناراحتی شدید حنجره دچار شدید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
این پزشک تاکید کرد: در فلج تارهای صوتی پالس‌های صوتی منتهی به حنجره دچار اختلال شده و درنتیجه ماهیچه‌ها فلج می‌شوند و پزشکان معمولاً علت اصلی بروز این عارضه را نمی‌دانند، اما علت‌های شناخته‌شده تا به امروز عبارت‌اند از: آسیب به تارهای صوتی در حین عمل جراحی، آسیب به گردن و یا قفسه سینه، سکته، تومورهای سرطانی و غیرسرطانی، برخی از عفونت‌های ویروسی مانند بیماری لایم، ویروس اپشتین بار، تب‌خال‌ها و بیماری‌های عصبی همچون ام‌اس یا بیماری پارکینسون ممکن است به فلج تارهای صوتی بیانجامد.
درمان فلج تارهای صوتی
دبیرمقدم افزود: درمان ازکارافتادگی تارهای صوتی به علت، شدت و زمان آغاز بروز علائم بستگی دارد و درمان این بیماری شامل صوت درمانی، تزریق بالک، جراحی یا درمان‌های ترکیبی است.

وی تصریح کرد: در برخی از موارد، فرد بدون درمان جراحی بهتر می‌شود، به همین دلیل، پزشک ممکن است درمان جراحی را به تعویق بیندازد؛ جلسات صوت درمانی شامل تمرین‌ها و یا دیگر فعالیت‌ها برای قوی‌تر کردن تارهای صوتی، بهبود کنترل تنفس در هنگام صحبت کردن، جلوگیری از فشار غیرطبیعی در دیگر عضلات اطراف تار یا تارهای صوتی ازکارافتاده و محافظت از راه تنفسی در جریان بلع است.
بهداشت صوتی
دکتر پیمان دبیرمقدم بیان داشت: تارهای صوتی از چند لایه بافت ظریف تشکیل ‌شده‌اند، برای صحبت کردن و ایجاد صدا، تارهای صوتی مرتعش شده و به هم برخورد می‌کنند، اگر این برخورد به‌صورت ملایم و راحت باشد، کیفیت صدا خوب است ولی اگر تارهای صوتی برخورد شدیدی داشته باشند، آسیب‌دیدگی و گرفتگی صدا رخ خواهد داد.
توصیه‌های بهداشتی
وی برگه‌ای نیز شامل توصیه‌های بهداشتی در این رابطه به ما ارائه داد در ادامه آمده است:
مرطوب کردن تارهای صوتی
وقتی تارهای صوتی به‌خوبی مرطوب شده باشند، بهتر حرکت می‌کنند و احتمال آسیب آن‌ها کمتر می‌شود، مرطوب کردن تارهای صوتی مهم‌ترین روش برای جلوگیری از آسیب حنجره است؛ این کار به دو صورت مرطوب‌سازی از داخل و خارج انجام می‌پذیرد.
مرطوب‌سازی از داخل
مصرف آب فراوان: توصیه می‌شود در شبانه‌روز بین ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید، در فصل گرم یا اگر فعالیت‌های ورزشی سنگین انجام می‌دهید یا زیاد عرق می‌کنید مقدار آب مصرفی را بیشتر کنید؛ کسانی که تمایلی به آب نوشیدن ندارند، توصیه می‌شود مقداری آب‌میوه یا طعم‌دهنده به آب اضافه کنند.
اجتناب از مصرف موادی که مخاط دهان و گلو را خشک می‌کنند: شامل چای، قهوه، نوشیدنی‌های کافئین‌دار، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، شکلات و کاکائو، تعدادی از داروها (مانند داروهای ادرارآور، داروهای ضد حساسیت، داروهای ضدسرفه، داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش) درصورتی‌که مجبور به مصرف این داروها هستید بایستی مصرف آب را بالا ببرید تا اثرات خشک‌کننده آن‌ها کمتر شود.
مرطوب‌سازی از خارج
بخور: استنشاق بخار از راه بینی برای سه الی چهار دقیقه، دو تا سه بار در روز (با دوش گرم، بخار آب و یا دستگاه بخور) و همچنین مرطوب‌سازی اتاق و محیط کار با بخور یا دستگاه‌های رطوبت‌ساز می‌تواند اثربخش باشد.
فلج تارهای صورتی می‌تواند سخت، خسته‌کننده و گاهی هم ناتوان‌کننده باشد، به‌خصوص این‌که صدا روی توانایی ارتباطی فرد تأثیر بسیار مهمی دارد، مطالعات نشان می‌دهد ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به این بیماری قبل از مراجعه برای درمان بیماری خود، سه ماه صبر کرده‌اند و فقط ۱۶/۷ درصد از بیماران (پس از تشویق دیگر افراد) برای درمان مراجعه کرده‌اند؛ این اطلاعات آشکارکننده این حقیقت است که آسیب به تارهای صوتی ممکن است توسط مردم به رسمیت شناخته نشده و جدی تلقی نشود؛ بنابراین در برنامه‌ریزی ‌درمانی این بیماران، توجه به درک فرد از ناتوانی صوتی خود و تلاش در راستای کاهش عواقب ناشی از آن بسیار ضروری است و با توجه به این‌که این گروه نیاز به توجه و مراقبت جدی روانی و عاطفی دارند و صرفاً درمان‌های پزشکی و جراحی مشکلات آن‌ها را از بین نمی‌برد، باید درمان همه‌جانبه با تأکید بر بهبود جنبه‌های روان‌شناختی اختلالات صوت، صورت بگیرد.

گزارش اختصاصی : هستی سلطانی

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.

  • نویسنده : ۱۰۰۷