به گزارش دلفین، دوران نوجوانی از مهم‌ترین دوران زندگی یک فرد محسوب می‌شود که پر از انرژی و هیجانات است. در برخی از خانواده‌ها شاهدیم زمانی که فرزندی به این دوران می‌رسد، افراد خانواده وارد چالش‌های بسیاری می‌شوند و ذهن فرزندان را نیز به چالش می‌اندازند. برای بررسی بیشتر این موضوع و راه‌کارهای پیش رو به سراغ «علی حسن‌زاده» کارشناس مشاور خانواده رفتیم.
سخت‌ترین، حساس‌ترین و پیچیده‌ترین
حسن‌زاده در گفت‌وگو با دلفین ضمن اشاره به اینکه دوران نوجوانی یکی از سخت‌ترین، حساس‌ترین و پیچیده‌ترین دورانی است که انسان در مراحل رشد طی می‌کند، اظهار داشت: این دوران طبیعتاً شرایط خاص خود را دارد و به فرموده پیامبر اسلام (ص) کودکان در هفت سال اول امیر، هفت سال دوم بنده و هفت سال سوم وزیر هستند، یعنی سه مرحله تربیتی را پیامبر در صحبت خود عنوان می‌کنند.
وی با بیان اینکه وقتی عنوان می‌کنیم کودک در هفت سال اول امیر است یعنی نیاز به توجه و محبت دارد که باید سعی کنیم نیازهایش را برآورده و مثل یک پادشاه با وی رفتار کنیم، افزود: در هفت سال دوم که کودک بنده است، یعنی از هفت‌سالگی تا چهارده‌سالگی کودک باید در قیدوبند باشد که یک سری محدودیت‌ها، بایدها و نبایدها و هنجارهای جامعه را رعایت کند.
این مشاور بابیان اینکه در هفت سال سوم فرد وارد نوجوانی می‌شود، عنوان کرد: پیامبر اسلام هفت سال سوم را دوران وزیر می‌نامد، یعنی افرادی پخته، دانا که می‌توان با این افراد مشورت کرد و از این افراد مشاوره و کمک گرفت.
آموزش نه کنترل
وی در پاسخ به این سؤال که چرا والدین در دوران نوجوانی با فرزندان خود دچار چالش‌های بسیار می‌شوند، گفت: اگر والدین توانستند در هفت سال اول صندوقچه وجود فرد را پر از محبت، عشق و توجه کنند و در هفت سال دوم به جای کنترل، بایدها و نبایدهای زندگی، ارزش‌های جامعه، ضد ارزش‌ها و ناهنجاری‌های جامعه را به وی آموزش دهند، به‌راحتی به پله سوم می‌رسند و چالش‌ها کاهش می‌یابد.
حسن‌زاده با بر آموزش والدین در رابطه با نحوه ارتباط با کودکان تأکید کرد و اظهار داشت: شناخت دنیای فرزندان بسیار مهم است و به آنان باید آموزش دهیم که هیجانات خود را مدیریت و کنترل کنند.
فشارهای درونی و بیرونی
وی با اشاره به اینکه نوجوانان در این دوران با فشار درونی ناشی از بلوغ و فشار بیرونی ناشی از بایدها و نبایدها روبه‌رو هستند، افزود: فرد در این دوران دوست دارد مستقل باشد که به همین دلیل همیشه با اطرافیان خود وارد چالش می‌شود و ادعای بزرگ شدن و عدم لزوم کنترل والدین اولین واکنشی است که پدر و مادرها از فرزند خود در این برهه می‌بینند.
تأثیرگذاری بیشتر دوست نسبت به خانواده
حسن‌زاده با تأکید بر اینکه در این دوره تأثیرگذاری دوست بیشتر از خانواده است، گفت: والدین باید اشراف لازم بر دوستان فرزندان خود داشته باشند، نمی‌توان آن‌ها را کنترل کرد و والدین باید یک سری ارزش‌ها را برای فرزند خود تبیین کنند تا بتواند دوستان خوبی برای خود انتخاب کند.
وی ضمن بیان اینکه زیرک‌ترین والدین کسانی هستند که به‌صورت مستقیم با دوستان فرزند خود مخالفت نمی‌کنند، خاطرنشان کرد: مخالفت‌های بدون هدف باعث جبهه‌گیری فرزندان در برابر والدین می‌شود و بحران هویتی به‌عنوان اتفاقی عجیب در این دوران اتفاق خواهد افتاد.
این مشاور خانواده با اشاره به اینکه باید به سؤال‌های فرزندان در بحران هویتی پاسخ صحیح داده شود، افزود: والدین و نهادهای تعلیم و تربیتی باید بتوانند سؤال‌هایی را که فرزندان در موضوع هویت‌سازی از خودشان می‌پرسند، به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم پاسخ دهند چراکه این افراد هویت خود را با کمک دیگران و به‌صورت غیرمستقیم می‌توانند درک کنند.
پوشش دختران و مدل موی پسران
وی ادامه داد: اگر به این پرسش‌ها پاسخ داده نشود آسیب‌زا خواهد بود و کودکان به‌صورت افراطی جذب فضای مجازی، دوستان، بازیگران، هنرمندان و فیلم‌های خاصی می‌شوند که جنبه الگوگیری دارند و مهم‌ترین ظهور آن در بحث پوشش دختران و مدل موی پسران دیده می‌شود.
حسن‌زاده با بیان اینکه وقتی هویت‌سازی صورت نگیرد الگوپذیری از دیگران صورت خواهد گرفت، گفت: بین شنیدن و گوش دادن بسیار تفاوت است و گوش دادن یعنی فهمیدن و درک متقابل که باید به این نقطه برسیم که همه افراد جامعه با نوجوانان وقتی صحبت می‌کنند، طرف مقابل احساس امنیت که دارد درک می‌شود، وقتی که نوجوان بفهمد کسی که دارد با او حرف می‌زند، درکش می‌کند، اعتماد شکل خواهد گرفت.
وی با اشاره به اینکه نوع ارتباط‌گیری با نوجوان باید به احساس امنیت ختم شود، افزود: من معتقدم امنیت دارای سه مؤلفه حضور در کنار دیگران، استمرار حضور و عدم تهدید در حضور است و اگر قرار است به فرزندان، همسر و دوستان خود امنیت بدهیم باید این سه مؤلفه را در نظر بگیریم.
این مشاور خانواده در پایان اظهار داشت: متأسفانه یک سری مسائل خیلی حساس هستند ولی ما به‌راحتی از آن عبور می‌کنیم؛ مانند صحبت کردن و مشورت گرفتن از افراد متخصص، وقتی ما می‌خواهیم با یک نوجوان صحبت کنیم فرد باید دو ویژگی مهم بودن و متخصص بودن را داشته باشد؛ برخی از افراد شاید برای صحبت با یک نوجوان مهم باشند اما متخصص نیستند.
گفت و گوی اختصاصی: مهدی ذاکری
این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.
- نویسنده : 1007
Thursday, 2 May , 2024