دسترسی ها

به گزارش دلفین، در گذشته نجارهاي بندرلنگه در ساخت وسايل چوبي آن‌چنان مهارت داشتند که نمي‌شود واقعيت آن را در بيان انعکاس داد اما افسوس اغلب کساني که آثار گوناگوني خلق مي‌کردند اکنون در قيد حيات نيستند و اي‌کاش ميراث گران‌بهاي خود را به نسل بعد انتقال داده بودند که بر غناي اين خطه مي‌افزود.

بااين‌حال بايد گفت در بندرلنگه خيلي از هنرها به دست فراموشي سپرده شده است؛ آن‌هايي که شعر و قصه بلد بودند همه اکنون در دل خاک خفته‌اند و متأسفانه هيچ‌کس در فکر نبود که تجربه و روايت قصه‌گويان يا آن‌هايي را که با داروهاي گياهي طبابت مي‌کردند، ثبت و ضبط و به آيندگان منتقل کند.

اما از ميراث معنوي که بگذريم و بخواهيم به ميراث مادي اين خطه اشاره‌اي داشته باشيم بايد اذعان داشت که وسايل و ابزار در فرهنگ و تاريخ مردم بندرلنگه، جايگاه ويژه‌اي دارد. وسايل قسمتي از زندگي مردم و جز جدانشدني خاطرات و تاريخ آن به‌حساب مي‌آيد. هرچند بسياري از اين وسايل اکنون مورد استفاده مردم نيست اما قسمتي از تاريخ و فرهنگ مردم بندرلنگه محسوب مي‌شود که براي ماندگاري و آشنايي نسل‌هاي آينده جا دارد در حافظه تاريخي‌مان ثبت و ضبط شود.

کَتَکُرسي يکي از اين وسايل خنک‌کننده‌اي است که در يک قرن اخير که مردم از وسايل خنک‌کننده‌ي امروز بهره‌مند نبودند از چوب باکيفيت ساخته مي‌شد. جنس اين وسيله از تخته بود و چهارپايه‌اي به ارتفاع حدود نيم متر داشت که اين وسيله را از زمين بالاتر نگه مي‌داشت. سپس صندوقي به شکل مکعب مستطيل که طول آن به يک متر و عرض و ارتفاع آن به نيم متر مي‌رسيد، روي اين چهارچوب وصل مي‌شد.

کاربرد اين صندوق همانند کابينت امروزي بود که در آشپزخانه‌ها تعبيه شده است. مردم آن روزها وسايلي از قبيل داروهاي گياهي و بعضاً خوراکي را براي اينکه دور از دسترس حشرات قرار گيرد، درون آن قرار مي‌دادند. اين جعبه‌ي جادويي درب دو لنگه‌ي کوچکي داشت و براي باز و بسته کردن و قفل کردن آن از چفت و زلفين استفاده مي‌شد.

اما اين وسيله تنها يک وسيله‌ي کاربردي نبود و به‌عنوان يک شي زينتي نيز مورداستفاده قرار مي‌گرفت. نجارها با هنرمندي خاصي براي زينت دادن و زيبا کردن اين وسيله از ميخ و تکه پارچه و آينه‌هاي گردي شکل در اطراف آن استفاده مي‌کردند و آن را رنگ و رويي ويژه مي‌دادند.

مردم بندرلنگه نيز اغلب روي آن‌ها رختخواب و لحاف و بالشت قرار مي‌دادند تا بيشتر از گرما مصون شود.

اين آثار با ارزش کم‌کم به دست فراموشي سپرده مي‌شوند، مثل بادگير که در سراسر بندرلنگه چشم‌ها را به خود خيره مي‌کرد اما ديگر از وجود آن‌ها خبري نيست چون جاي آن‌ها را وسايل خنک‌کننده امروزي گرفته است و کسي نيز نگران فراموشي اين آثار نيست.

گزارش اختصاصی: عبدالحسين اسدپور

این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است

• نویسنده : 1001