دسترسی ها

اشاره:
از لعل بدخشان افغان، درخشان‌تر؛ از فیروزه‌ی نیشابور، فیروزه‌ای‌تر؛ از یاقوت سرخ و کبود کوهستان‌ یوتا، گران‌بهاتر؛ از عقیق سیاه استرالیا، کمیاب‌تر و از گراندیدریت ماداگاسکار، گران‌سنگ‌تر بود. هنرمندی فرزانه، بزرگ‌مردی شیک‌پوش و باجذبه، با چهره‌ای گشاده که از بوی مریم‌گلی‌ها عطرآگین‌تر و از میخک‌ها، خندان‌تر بود.
منصور نعیمی بیست و نهمین روز از موسم خرماپزان تابستان رنگین جنوب و به سال ۱۳۲۹ در خانه‌ای کاه‌گلی، پشت منبر «کرتی» بندرعباس واقع در سه‌راه سازمان کنونی به دنیا آمد و نژادش به روستای «کلات بالا» می‌رسد، مردی که به‌حق باید او را چهره‌ی ماندگار و از مفاخر هرمزگان نامید.
اما هفته‌ای که گذشت خبری بس اندوهناک هرمزگان را در شوک فرو برد و منصور نعیمی سرانجام پس از سال‌ها درگیری با بیماری در ۲۸ اردیبهشت‌ماه براثر ایست قلبی در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس، آسمانی شد.
جوانی‌ها که بود و چه کرد؟
منصور دیپلم ریاضی را در دهه چهل، زمانی که خیلی‌ها سواد خواندن و نوشتن نداشتند، کسب کرده بود. سال ۱۳۵۰ در کنکور سراسری دانشگاه شرکت کرد و در رشته جامعه‌شناسی به رتبه چهل و یکم ایران دست یافت که به علت ظرفیت محدود کلاس‌ها و پذیرش چهل نفر، از ادامه تحصیل در رشته موردعلاقه‌اش باز ماند؛ اما فروننشست. پیشنهاد ماندن در پایتخت را نپذیرفت. حلقه‌های شعر و شاعری را در زادگاهش بیش‌ازپیش در هم تنید. نمایش را با نهایت تلاش پی گرفت. محصول اندیشه نابش، نخستین نمایش رادیویی به گویش بندری در سال ۱۳۴۹ از شبکه رادیویی بندرعباس بود که با اقبال عمومی مواجه شد.
نعیمی سپس جامه شریف معلمی بر تن کرد و در قالب سپاه دانش، در روستای «چغان» لارستان در میان ایلات و عشایر سخت‌کوش فارس خدمت سربازی را سپری کرد. بعدها به استخدام رادیو و تلویزیون ملی ایران مرکز بندرعباس درآمد و در مدرسه عالی سینما و تلویزیون دوره تخصصی شیمی لابراتوار یا ظهور و چاپ فیلم و عکس را گذراند و وارد عرصه‌ی عکاسی علمی، هنری و فیلم‌سازی شد.
جوان پویا و پرکار دهه پنجاه با عضویت در سینمای آزاد به‌عنوان مدرس و سپس مسئول سینمای آزاد دفتر بندرعباس پذیرفته شد و آموزش علاقه‌مندان را به جد دنبال کرد. مسئولیت‌پذیری، برنامه‌ریزی و عملیاتی کردن ایده‌هایش باعث شد تا به‌عنوان مسئول و مدرس فیلم‌سازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بندرعباس نیز به کار مشغول شود. منصور سپس به سمت صداوسیما رفت و نهایتاً در بهمن‌ماه سال ۱۳۷۵ از صداوسیمای مرکز خلیج فارس بازنشسته شد و مسئولیت کانون بازنشستگان این سازمان را بر عهده گرفت.
هم‌نشینی با بزرگان
منصور شخصیت خاص و گیرایی داشت و با بزرگاني چون كيومرث پوراحمد، ناصر تقوايي، ارد زند، ابراهيم مختاري، جعفر پناهي، داوود میرباقری، سیامک شائقی، ابراهیم منصفی، عبدالهادي معتمدي، عماد‌الدين عمادي، غلام قاصد، رکن‌الدین پاكروان، سید محمد عقيلي، حسن بني‌هاشمي، صديقه شهروا، شريفه بني‌هاشمي، حسن کرمی و … هم‌نشین و هم‌کلام بود و همین امر هم موجب شد شاگردان موفقی همچون زنده‌یاد كورش گرمساري، سیروس کهوری ‌نژاد، غلام سبزی‌کار، عبدالله خداكريمي، حسن مرادي، نجیبه نعمتی، انوش ملایی، فروزان کهوری، مژده صابری، شهریار توکلی، خسرو معصومی و … را به جامعه‌ی فرهنگی و هنری معرفی کند.
مرد همه‌فن‌حریف
اما نعیمی سرمشق سادگی و خوش‌دلی، هنرمندی برجسته و فروتن؛ انسانی گرامی و اندیشمند و سرشار از لبخند، سکوت و حرف‌های حساب و حسابی بود. گویندگان به صدای مخملی و گیرایش رشک می‌ورزند. تدبیر نیکویش از وی تهیه‌کننده‌ای توانمند، ذکاوتش او را تدوینگری تیزبین و با سرعت عمل بالا و قلم کارایش او را نویسنده و روزنامه‌نگاری مخاطب‌محور، بار آورده بود. همیشه طرحی نو در سر داشت و طراحی صحنه و دکور فیلم، عکاسی صحنه و بازیگری را با سینماگران و فیلم‌سازان متعددی تجربه کرده بود. لذت هنر نمایش را با سيزيف و مرگ و زندگي كورش کبیر روی صحنه تجربه کرده‌ بود.
دستیاری ناصر تقوایی
همان‌طور که می‌دانید منصور خواهرزاده‌ی «ناصر تقوایی» سازنده فیلم نامدار «ناخدا خورشید» بود و دستیار وی در چند فیلم را نیز بر عهده داشت. عکاسی سریال امام علی نیز در کارنامه پنجاه‌ساله درخشان عکاسی منصور نعیمی دیده می‌شود.
این فعال فرهنگی در صدها پروژه‌ی سینمایی، تلویزیونی و رادیویی به‌عنوان کارگردان، نویسنده، تهیه‌کننده و عکاس حضور داشت که فیلم مستند «کارخانه ریسندگی خنجی» نیز یکی از شاهکارهای اوست.
آثار تلویزیونی
نعیمی برای تلويزيون مجموعه‌هاي مستند «سفر، پوشش سبز» «محرّم در هرمزگان»، «طبيعت جنوب»، «صيد و صيادي»، «جغرافیای انسانی هرمزگان»، «برادران» و … ساخته و فيلم‌هاي داستاني «بشير»، «بازگشت شقايق»، «هدایت» و «از خدا بترس» را تهیه کرده است. همچنین وی در برنامه‌ی تلویزیونی «شووِ بندِر» در مرکز خلیج فارس از بدو راه‌اندازی حضوری فعال داشت و بخش‌های پربیننده‌ای را ساخته است.
دستیاری کارگردان‌های بنام
نعیمی به‌عنوان دستیار کارگردان، با فیلم‌سازانی چون ناصر تقوایی در فیلم‌های «پیش» و «کشتی یونانی» و دو فيلم نیمه‌تمام «چاي تلخ» و «زنگي و رومي»، با کیومرث پوراحمد در مجموعه مستند «خلیج فارس، جغرافیای فقر و غنا»؛ با حسن بنی‌هاشمی در «راه دور دریا» و با محمد عقیلی در «مجموعه‌ی پروانه‌ها، زمزمه شب‌هنگام» همکاری داشته است. فیلم‌نامه بلند «بی‌بری» و مستندهای داستانی «چهاردهمی» و «چَکچَکوو» از دیگر آثار ارزشمند این فیلم‌ساز پرکار است.
منصور منصف بود
انصاف، ایمان راسخ و راست‌کرداری در کنار تخصصِ منصور موجب شده بود تا داوری چند مسابقه عکس و جشنواره فیلم را به نگاه تیزبین وی بسپارند. ازجمله این جشنواره‌ها می‌توان به جشنواره عکس خلیج فارس، جشنواره فیلم و عکس اردیبهشت، جشنواره عکس مجازی یزد، جشنواره عکس بسیج و… اشاره کرد.
کتاب‌های منصور
منصور نعیمی به‌عنوان پژوهشگر پرتلاش و پیشکسوت پرافتخار فرهنگ‌عامه توانست در سال‌های فعالیت خود کتاب «فرهنگ جامع هرمزگان» را به زیور طبع بیاراید. وی کتاب‌های «روزون رفته» -روزشمار رویدادهای هرمزگان- «چنچنکو»-مجموعه‌ی ضرب‌المثل‌های هرمزگان- «پس از پرواز» -ماجرای سقوط هواپیمای ایرباس ایران- و مجموعه «بانوی خوب‌های جزیره» -مجموعه شعر- را چاپ رساند و منتشر کند.
عکس‌ها
گنجینه طلایی هزاران قطعه عکس و اسلاید تاریخی و اجتماعی او از گستره هرمزگان، قطعاً بی‌نظیر است. نمایشگاه‌های مستقل و گروهی عکس نعیمی نیز پر از حس و خاطرات نوستالژیک است. نمایشگاه «میراث رفته» در ماه تولدش به سال ۱۳۸۸ در فرهنگ‌سرای طوبی بندرعباس و نمایشگاه عکس «یاد روزُن رفته» در نوروز سال ۱۳۸۹، نمونه‌های نمایشگاه‌های پربیننده وی بودند.
حضور در عرصه‌ی مطبوعات
نعیمی در عرصه مطبوعات نیز پیشگام بود زیرا سالیان متمادی به‌عنوان نویسنده، دبیر صفحه‌های ادبی، هنری و تاریخی و سردبیر نشریات محلی و کشوری خلق اثر و تولید محتوا کرده است. منصور از حس لطیف و ذوق شاعرانه‌ای بهره می‌برد و دفترهای شعر منتشرنشده‌ای نیز داشت. کتابخانه‌ی شخصی‌اش هزاران جلد کتاب دارد و مطالعه‌ی روزانه را بر خود واجب می‌دانست. نظم و زیبایی‌شناسی را در زندگی او می‌شد، به راحتی تشخیص داد.
اما به‌واقع نعیمی بیش از پنج دهه از زندگی خویش را وقف فرهنگ و هنر هرمزگان کرده بود. ایجاد «نارنجستان نعیمی» به همت انجمن ادبی خط سوم و دانشگاه فرهنگیان، در سال ۱۳۹۷ به‌پاس پنجاه سال کوشش کم‌نظیر وی بود. همچنین به همت تنی چند از دوستدارانش در سال ۱۳۹۴ به مناسبت شصت‌وچهارسالگی استاد، مراسمی تحت عنوان «شب منصور نعیمی» در فرهنگسرای طوبی بندرعباس برگزار شد.

گزارش اختصاصی : یوسف ملایی

این مطلب در نشریه دلفین به چاپ رسیده است.