به گزارش دلفین، به مناسبت قرار گرفتن در هفته صنایع‌دستی که از ۲۰ خردادماه آغاز شد و تا بیست و هفتم این ماه ادامه داشت به سراغ «احمد پایدار» مدیر مرکز خلاقیت و فناوری‌های نوین شهرداری بندرعباس رفتیم تا در مورد تبدیل شدن بندرعباس به شهر خلاق صنایع‌دستی از طرف شبکه یونسکو و همچنین تأثیرات اقتصادی و فرهنگی آن بر پایتخت اقتصادی کشور به گفت‌وگو بنشینیم .
جناب پایدار در ابتدا لطفاً در مورد فرآیند اعطای لقب شهر خلاق به بندرعباس از سوی یونسکو برای مخاطبان دلفین بفرمایید.
این عنوان حدود دو سال است که از طرف شبکه‌های خلاق یونسکو به شهر بندرعباس اعطا شده است. بندرعباس از روزی که این عنوان را کسب کرده، بیش از گذشته شهرت یافته است و امروز احساس می‌کنیم که بندرعباس در حوزه صنایع‌دستی و آیین‌های سنتی در کنار دیگر شهرهای مهم جهان خودش را مطرح کرده است.
اما شهروندان باید در نظر داشته باشند که عنوان شهر خلاق صنایع‌دستی و آیین‌های سنتی بندرعباس فقط مربوط به شهرداری نیست؛ درواقع شهر خلاق بندرعباس مربوط به تمام شهروندان، کارآفرینان حوزه صنایع‌دستی و آیین‌های سنتی و همه دستگاه‌های اجرایی است و شهرداری یا مرکز خلاقیت و فناوری به‌عنوان یک دبیرخانه یا مرکزی برای هماهنگی و همدلی بیشتر فعالیت می‌کند.
برای مشارکت بیشتر سایر دستگاه‌ها چه اقداماتی از طرف مرکز خلاقیت صورت گرفته است؟ درواقع برای ارتقای شهر خلاق بندرعباس چه تدابیری اندیشیده‌اید؟
در راستای گسترش صنایع‌دستی تفاهم‌نامه‌ای را با دانشگاه هرمزگان به‌عنوان دانشگاه مادر استان امضا کردیم و کارگروه صنایع‌دستی دانشگاه هرمزگان را فعال کرده‌ایم اما با توجه به همه‌گیری کرونا کار به‌کندی پیش می‌رود. در کنار مسئله کرونا مشکلات اقتصادی حادی که گریبان گیر تمام شهرداری‌ها و دستگاه‌های اجرایی شده نیز پیشرفت کار را کند کرده است.
برای رونق صادرات صنایع‌دستی استان چه ایده‌ای دارید؟
صنایع‌دستی بندرعباس سال‌ها است که تولید می‌شود و کارآفرینان در این عرصه فعالیت می‌کنند اما برای صادر کردن این محصولات یا رغبت یافتن مشتری برای خرید هرچه بیشتر صنایع‌دستی نیاز به خلاقیت و نوآوری داریم و برای خلق این نوآوری بهترین ارگانی که می‌توانست به ما کمک کند، دانشگاه هرمزگان و کارگروه صنایع‌دستی آن است که بسیار فعال هستند.
صنایع‌دستی هرمزگان بسیار خاص و منحصربه‌فرد هستند که به دلیل عدم آموزش به سمت انقراض پیش می‌روند. برای پیشگیری از این اتفاق نامیمون چه تدابیری اندیشیده شده است؟
البته ما بیشتر مدنظرمان صنایع‌دستی مختص شهر بندرعباس است نه کل استان؛ گرچه صنایع‌دستی مناطق هرمزگان از یکدیگر خیلی متمایز نیستند مثلاً در صنایع‌دستی بندرعباس با میناب یا رودان با قشم زیاد تفاوتی وجود ندارد یا درواقع سبک و سیاق آن‌ها در بحث صنایع‌دستی بسیار نزدیک هستند؛ اما در مرکز خلاقیت کارهایی را در این راستا انجام داده‌ایم؛ به‌عنوان‌مثال در شهر بندرعباس سالیان سال است افرادی سازهای موسیقیایی به‌ویژه سازهای کوبه‌ای تولید می‌کنند که به‌مرور به حاشیه رانده شدند و ما سعی کردیم با ترفندهای مختلف این هنرمندان را بیش از گذشته معرفی کنیم. البته ما به‌عنوان مرکز خلاقیت و با دست‌خالی نمی‌توانیم معجزه کنیم اما اگر بتوانیم همین ظرفیت‌ها را بیش از گذشته با استفاده از رسانه‌ها و فضای مجازی معرفی کنیم، قدم بسیار مثبتی برداشته‌ایم.
جناب پایدار در مورد همکاری و تعامل با کارآفرینانی که زیرمجموعه مرکز فناوری هستند، بیشتر توضیح دهید؟
در شرایط فعلی همکاری و مشارکت خوب است و روزبه‌روز سعی داریم کارآفرینان را بیشتر دور هم جمع کنیم. در سال گذشته یکی از اهداف و برنامه‌های شهر خلاق راه‌اندازی بازار صنایع‌دستی بود. البته ما دو بازار صنایع‌دستی در دستور کار داریم؛ یکی بازار مجازی و دیگری بازار دائم صنایع‌دستی. این حرکت نیز توفیقاتی به همراه داشته است.
اگر امکان دارد این مسئله را بازتر کنید.
غیر از بازار مجازی یک بازار دائم داریم که به کمک منطقه ۴ شهرداری بندرعباس در محل بازار قدیمی ماهی‌فروشان در دست ساخت است. این بازار قرار بود در اوایل امسال به بهره‌برداری برسد؛ که چالش‌های مالی گریبان گیر شهرداری‌ها شد و این بازار به بهره‌برداری نرسید. بااین‌حال با توجه به این‌که استانداری، شهرداری، میراث فرهنگی و حتی نمایندگان مجلس هم پیگیر کار هستند اما بار سنگین مالی راه‌اندازی این مرکز بر عهده شهرداری است که ما تقاضا داریم همه پای کار بیایند و تلاش کنند هرچه زودتر این بازار آماده بهره‌برداری شود.
این بازار چند غرفه دارد و آیا تمام هنرمندان حوزه صنایع‌دستی می‌توانند در این بازار غرفه داشته باشند؟
مسلماً این بازار همه هنرمندان صنایع‌دستی را نمی‌تواند پوشش دهد. طبق آمار سازمان میراث فرهنگی شهر بندرعباس به‌تنهایی نزدیک به ۷ هزار یا بیشتر کارآفرین صنایع‌دستی دارد و امکانش نیست که همه این هنرمندان را در بازار دائم صنایع‌دستی غرقه دار کنیم.
این مکان مسلماً برای این حجم از هنرمندان صنایع‌دستی محدود است. برای واگذاری غرفه‌ها فراخوان داده می‌شود و کسانی که واجد شرایط هستند، برای معرفی و ارائه محصولاتشان غرفه می‌گیرند. این بازار به شکلی طراحی شده که هم مکانی برای معرفی و آموزش صنایع‌دستی باشد، هم هنرمندان بتوانند محصولاتشان را برای فروش عرضه کنند، اما سعی می‌کنیم این سه موضوع را در این بازار دائمی پیاده‌سازی کنیم.
از آن‌جا که موسیقی بومی هم برای اخذ عنوان شهر خلاق اهمیت دارد، چرا موسیقی بومی ما مثل موسیقی بوشهر در جهان مطرح نیست؟
هفت آیتم وجود دارد که سازمان یونسکو بر مبنای آن شهرهای خلاق را به شبکه خودش پیوست می‌دهد. این آیتم‌ها شامل صنایع‌دستی و آیین‌های سنتی، موسیقی، ادبیات، مد و لباس، خوراک‌شناسی و… است. موسیقی بومی با سازهای مختلف چون زیرمجموعه آیین‌های سنتی محسوب می‌شود جز اولویت‌های یونسکو برای عضویت در شبکه است. بااین‌حال باید عرض کنم که شهر بوشهر عضو شبکه یونسکو نیست. موسیقی بندرعباس یک موسیقی جهانی است ولی عنوان پیوستن بندرعباس به شبکه یونسکو صنایع‌دستی است نه موسیقی.
انجمن موسیقی هرمزگان هم ارتباط بسیار نزدیکی با مجموعه شهر خلاق بندرعباس دارد و جالب است بدانید با آغاز اپیدمی کرونا یونسکو از شهرهای خلاق زیرمجموعه‌اش درخواست کرد که جشنواره مجازی راه‌اندازی و برنامه‌های جشنواره را برای شبکه ارسال کنند. در این جشنواره موسیقی بندرعباس که از سوی گروه‌های بومی شهرستان ضبط و ارسال شد، بسیار پربیننده بود و مورد استقبال قرار گرفت چراکه شیوه نوازندگی و ریتم‌های خاص و اجرای این گروه برایشان بسیار جالب و لذت‌بخش بود و همچنان درخواست دارند که از این سبک برایشان جمع‌آوری و ارسال کنیم.
در پایان اگر صحبت ناگفته‌ای باقی مانده است، در خدمت شما هستیم.
در پایان باید از رسانه‌ها بسیار تشکر کنم که انصافاً در بحث شهر خلاق نقش چشمگیری ایفا کردند. اگر حمایت رسانه‌ها به‌خصوص نشریه دلفین نبود ما اهداف و برنامه‌ها و فعالیت‌هایمان را نمی‌توانستیم به این شکل منتشر و به مردم ایران و جهان منعکس کنیم. معتقدم اگر رسانه‌ها در کنار مرکز خلاقیت باشند، مرکز خلاقیت موفق‌تر است. در پایان بار دیگر از تیم تحریریه قوی و حرفه‌ای نشریه‌ی پرمحتوای دلفین که انصافاً از روزی که بحث شهر خلاق مطرح شده است با انتشار مطالب و نقد منصفانه به پیشبرد اهداف کمک کرده‌اند، خدا قوت می‌گویم و امیدوارم دستاورد این مرکز حراست از سرمایه‌های فرهنگی و ایجاد رونق اقتصادی در این حوزه باشد.
گفت و گوی اختصاصی: اوریا حمیدی
این مطلب در نشریه دلفین منتشر شده است.
- نویسنده : ۱۰۰۷
Tuesday, 7 May , 2024